Ludzie nieraz zadają sobie pytanie, czy w naszym nowoczesnym, ciągle przyśpieszającym świecie jest miejsce na miłość. Na taką prawdziwą, romantyczną i dozgonną, rodem z filmów, czy dzieł literackich, jakie przeszły do kanonu lektur obowiązkowych. A może pytanie należy sformułować zupełnie inaczej, a mianowicie: „Czy miłość romantyczna istniej?”. Tutaj u niektórych pojawi się nuta niepokoju. Ktoś zapyta: „Ale jak to? Przecież od lat tworzę udany związek oparty na miłości”. Jednak znajdą się i tacy, których życie nieprzyjemnie doświadczyło. Być może kogoś nurtuje kwestia zasadności stwierdzenia, że miłość jest podstawą związku. Rzec można jedno – ten niezwykle subtelny temat można rozpatrywać na wiele sposobów i pewnie każdy z nich zawiera w sobie jakieś akceptowalne szerzej uzasadnienie.


Miłość to nie uczucie, czyli o odnajdywaniu ponadromantycznych powiązań


Miłość jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka. Każdy pragnie być akceptowany i – najogólniej rzecz ujmując – dla kogoś ważny. Świadomość, że mamy kogoś, kto zawsze na nas czeka, wspiera oraz stawia na szczycie hierarchii życiowych priorytetów, stanowi motywację do podejmowania działań, a także do pracy nad samym sobą. Dotychczas powstało wiele definicji miłości, tworzonych głównie przez psychologów, filozofów, czy teologów. Choć posiadają one elementy wspólne, żadna nie jest tą – można powiedzieć - powszechnie obowiązującą. Nie ma jednego wytłumaczenia i sprecyzowania całego szeregu zachowań, motywów i odczuć, jakie towarzyszą stanowi określanemu mianem miłości. Zawarte wyżej, nieco kontrowersyjne stwierdzenie „miłość to nie uczucie”, również ma swoje uzasadnienie. Odwołamy się w tym miejscu do słów dra hab. Bartłomieja Dobroczyńskiego, związanego zawodowo z Instytutem Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wskazuje on, że uczucia ze swej definicji są czymś krótkotrwałym. Miłość jego zdaniem jest stanem bliższym woli, aniżeli uczuciu, wymagającym zaistnienia i zaangażowania wielu różnych procesów psychologicznych, przy równoczesnym wspomaganiu ze strony intelektualnej. Można ją porównać do dbania o ogród – potrzeba do tego poświęcenia, czasu, samodyscypliny, powtarzalności pewnych zabiegów, a nawet specjalnego rozkładu zajęć i czasem bolesnych rezygnacji z pewnych rzeczy. Jest to więc coś bardzo złożonego.
Często słyszymy, że między dwojgiem ludźmi musi być chemia. Stwierdzenie to przeniknęło do języka potocznego ze świata nauki. Ktoś na sam widok lub zapach drugiej osoby doznaje euforycznych stanów, przypominających te po zażyciu alkoholu lub środków odurzających. Istnienie takiej „chemii” można nawet sprawdzić za pomocą przyrządów mierzących parametry fizjologiczne – synchronizują się oddechy i rytmy serca. Wszystko to ma podłoże ewolucyjne. Powyższe czynniki wskazują na swego rodzaju seksualno-rozrodcze dopasowanie. Wszystko to często łączy się z niemal bezkrytycznym postrzeganiem partnera i trwa dwa, góra cztery lata. Po tym czasie ktoś nagle orientuje się, że porywająca spontaniczność tak naprawdę jest brakiem chęci życiowej stabilizacji, a uroczy śmiech w rzeczywistości przypomina rechot. Psychologowie uznaliby, że te minione lata były czasem na znalezienie nowych, stabilnych powiązań między osobami, zbudowanie odpowiedniej więzi i wewnętrzne wyrażenie zgodny na „bycie razem”. Związek musi przejść na wyższy poziom, stać się swego rodzaju instytucją. Dwoje ludzi zaczynają łączyć interesy i problemy dnia codziennego – zakup domu lub mieszkania, wybór sprzętów, kredyt, planowanie urlopu itd. Niektóre pary nie wytrzymują tej próby.


Miłość to za mało – tajemnice szczęśliwego związku


Czy sama miłość wystarczy, aby wieść szczęśliwe życie w udanym związku? Danielle B. Grossman, kalifornijska psychoterapeutka specjalizująca się w terapii rodzin oraz par stworzyła długą listę emocjonalnych umiejętności, jakie jej zdaniem są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania związku. Po pierwsze istotne jest rozpoznawanie emocji odczuwanych przez partnera w danej chwili, a także nazywanie i bezpośrednie komunikowanie swoich emocji. Maskowanie, tłumienie w sobie, albo oczekiwanie, że druga osoba odgadnie co nas dręczy, nie jest właściwym działaniem. Tak samo istotne jest radzenie sobie z emocjami w taki sposób, aby nie dopuścić do ich destruktywnego wpływu na partnera. Ciągłe odreagowywanie lub zwracanie się do drugiej osoby bez należnego jej szacunku, jest niedopuszczalne. Tak samo jak nieumiejętność przyjmowania odpowiedzialności na swoje czyny i nieprzepraszanie za nie. Kolejna kwestia to zdolność śmiania się z siebie i spojrzenia na wszystko ze zdrowym dystansem. Niezastąpiona jest też umiejętność przyjmowania słusznej krytyki, bez zaprzeczania, czy stosowania takich taktyk jak obwinianie i zastraszanie. Co jeszcze jest ważne? Dalej amerykańska badaczka wskazuje na następujące aspekty:


- stawianie granic mając na uwadze swoje zdrowie fizyczne i psychiczne
- umiejętność samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie; brak uzależnienia od partnera.
- akceptacja opinii i przekonań partnera, odmiennych od naszych; akceptowanie różnic między nami a partnerem.
- brak chęci do kontroli partnera i stosowania szantażu emocjonalnego.


Na koniec wskazuje na umiejętność akceptacji nudy i prozy życia, a także ujemnych cech charakteru partnera, czy tego, że nie zawsze będziemy zrozumiani. Cenne jest skoncentrowanie się na tym co jest, a nie rozpamiętywanie tego co było. Trzeba też pogodzić się ze świadomością, że każdy wybór ma swoje plusy i minusy, z którymi nieraz przyjdzie nam się mierzyć do końca życia.

Dlaczego 40-latkowie mają przewagę w dojrzałych relacjach – i jak ją wykorzystać to pytanie, które w kulturze zafiksowanej na młodości może brzmieć prowokacyjnie. W społeczeństwie, które często przedstawia czterdziestkę jako początek schyłku, prawda okazuje się być zupełnie inna. W kontekście budowania autentycznych, trwałych i głęboko satysfakcjonujących związków, wiek 40+ nie jest bynajmniej początkiem końca, ale często dopiero startem. Osoby po czterdziestce, zwłaszcza te, które świadomie przeszły przez życiowe zakręty i wyciągnęły z nich wnioski, wchodzą na arenę randkową z kapitałem, o którym dwudziestolatkom może się tylko śnić. Ich przewaga nie wynika z doskonałości, ale z czegoś o wiele cenniejszego – z życiowej mądrości, ugruntowanej tożsamości i wyostrzonego przez doświadczenie kompasu wewnętrznego. Gdy młodzi ludzie często dopiero szukają siebie, testując różne role i wizje życia, czterdziestolatkowie już wiedzą, kim są, czego chcą i – co równie ważne – czego nie chcą. Ta samoświadomość jest ich najpotężniejszą bronią w świecie aplikacji randkowych, gdzie chaos, iluzja i powierzchowność są na porządku dziennym. Nie muszą już udowadniać swojej wartości ani szukać w związku potwierdzenia, że są warci miłości. Mogą skupić się na czymś znacznie bardziej wartościowym – na znalezieniu partnerstwa, sojuszu dwojga autonomicznych, kompletnych jednostek, które chcą się wzajemnie wzbogacać, a nie dopełniać.

Podstawową przewagą czterdziestolatków jest klarowność co do własnych granic i wartości. Młodość to często czas kompromisów, na które godzimy się z lęku przed samotnością lub z nadzieją, że druga osoba się zmieni. Po czterdziestce ten etap zazwyczaj mija. Doświadczenie nauczyło, które kompromisy budują związek, a które go rujnują. Czterdziestolatek wie, że nie może wejść w związek z kimś, kto nie szanuje jego niezależności, jeśli jest osobą ceniącą sobie autonomię. Wie, że nie zbuduje szczęścia z kimś, kto ma diametralnie różny system wartości, na przykład w kwestii rodziny, finansów czy stylu życia. Ta wewnętrzna lista „non-negotiables” nie jest kaprysem, lecz wyrazem szacunku do samego siebie. W kontekście portali randkowych przekłada się to na niezwykłą skuteczność filtrowania. Profil takiej osoby nie jest zbiorem ogólników, lecz wyraźnym komunikatem: „Oto kim jestem i czego szukam”. Przyciąga to ludzi o podobnej wrażliwości i odstrasza tych, którzy nie pasują do tego obrazu. Oszczędza to niewyobrażalnych ilości czasu i energii emocjonalnej, które młodsi użytkownicy często marnują na związki skazane z góry na porażkę z powodu fundamentalnych niezgodności. Czterdziestolatek nie boi się samotności, więc może pozwolić sobie na bycie wybrednym. A w miłości wybredność, poparta mądrością, jest nie wadą, a cnotą.

Kolejną nieocenioną przewagą jest uwolnienie się od presji społecznych i porzucenie „gier randkowych”. Dla wielu młodych ludzi randkowanie to pole bitwy, na którym stosuje się strategie mające na celu zdobycie przewagi: celowe opóźnianie odpowiedzi, udawanie obojętności, granie na trudno do zdobycia. Czterdziestolatek, z perspektywy czasu, widzi bezsensowność tych gier. Wie, że nie prowadzą one do autentycznej bliskości, a jedynie do iluzji zwycięstwa. Jego podejście jest proste i bezpośrednie. Jeśli mu się ktoś podoba, okazuje zainteresowanie. Jeśli chce się spotkać, proponuje spotkanie. Jeśli coś go niepokoi, pyta wprost. Ta przejrzystość jest jak odświeżająca bryza w świecie randkowej sztuczności. Wynika z poczucia, że czas jest zbyt cenny, by marnować go na manipulacje i niedomówienia. Osoba dojrzała wie, że prawdziwa siła nie leży w tym, by być nieuchwytnym, ale w tym, by być autentycznym i asertywnym. W relacji z kimś podobnie dojrzałym, taka postawa tworzy przestrzeń ogromnego zaufania i bezpieczeństwa od samego początku. Obie strony mogą się rozluźnić, być sobą i skupić na prawdziwym poznawaniu się, zamiast na odgadywaniu ukrytych motywów i zasad gry.

Poza wewnętrzną klarownością, czterdziestolatkowie dysponują również niezwykle praktycznymi umiejętnościami, które są bezpośrednim rezultatem ich życiowego doświadczenia. Te umiejętności, często niedoceniane w kontekście romantycznym, okazują się kluczowe dla budowania trwałych i odpornych na kryzysy związków.

Jedną z najcenniejszych jest umiejętność skutecznej komunikacji, szczególnie w sytuacjach konfliktowych. Młode pary często kłócą się, by wygrać, by udowodnić swoją rację lub by wyładować frustrację. Czterdziestolatek, który prawdopodobnie przeszedł już niejedną burzę w poprzednich związkach lub małżeństwie, wie, że celem kłótni nie jest zwycięstwo, ale zrozumienie. Posiada wypracowane narzędzia: używa komunikatów „ja” („czuję się zraniony, kiedy…” zamiast „ty zawsze…”), potrafi słuchać aktywnie, dąży do kompromisu, a nie do kapitulacji drugiej strony. Wie, że niektóre sprawy wymagają czasu i że nie wszystko musi zostać rozwiązane natychmiast. Ta dojrzałość komunikacyjna jest nie do przecenienia. Pozwala ona na rozwiązywanie problemów, zamiast ich eskalację, i chroni związek przed gromadzeniem się toksycznych uraz. Na serwisie randkowym objawia się to już w pierwszych rozmowach – poprzez umiejętność zadawania dociekliwych, ale nieinwazyjnych pytań oraz przez sposób, w jaki reaguje się na niewygodne tematy – z otwartością, a nie defensywą.

Kolejną praktyczną przewagą jest zarządzanie oczekiwaniami i emocjami. Młoda miłość bywa intensywna, ale też krucha, ponieważ często opiera się na wyidealizowanym obrazie partnera. Gdy rzeczywistość weryfikuje ten obraz, przychodzi bolesne rozczarowanie. Czterdziestolatek rzadko popełnia ten błąd. Wchodzi w nową relację z otwartymi oczami, świadomy, że druga osoba jest pełnowymiarowym człowiekiem z wadami, kompleksami i swoim bagażem. Nie szuka ideału, szuka partnera. To sprawia, że jest mniej podatny na rozczarowania i bardziej skłonny do akceptacji niedoskonałości drugiej osoby. Jednocześnie, jego oczekiwania wobec związku są bardziej realistyczne. Nie spodziewa się, że partner będzie źródłem jego permanentnego szczęścia, ani że związek rozwiąże wszystkie jego życiowe problemy. Traktuje relację jako wspólny projekt, który wymaga pracy, ale też jako źródło wsparcia, przyjaźni i wzajemnego rozwoju. To zdrowe, ugruntowane podejście sprawia, że dojrzałe związki są często bardziej stabilne i pogodne niż te zawierane w młodości.

Wreszcie, czterdziestolatkowie mają często wypracowaną równowagę życiową, która jest niezbędna dla zdrowego związku. Mają ustabilizowaną sytuację zawodową, finansową, wypracowane własne pasje i krąg przyjaciół. Oznacza to, że wchodzą w związek z pozycji pełni, a nie pustki. Nie szukają w partnerze kogoś, kto ma ich „dopełnić”, bo już są dopełnieni. Szukają kogoś, kto wzbogaci ich już i tak bogate życie. To radykalnie zmienia dynamikę relacji. Zamiast związku opartego na zależności, tworzy się związek oparty na współzależności – dwóch silnych, samodzielnych osób, które wybierają bycie razem, a nie potrzebują bycia razem, aby przetrwać. Ta niezależność jest również atrakcyjna dla potencjalnych partnerów, którzy sami szukają dojrzałego, partnerskiego związku, a nie emocjonalnego kagańca.

Posiadanie przewagi to jedno, a umiejętność jej wykorzystania to drugie. Świadomy czterdziestolatek, który chce maksymalnie wykorzystać swój potencjał w poszukiwaniu miłości, musi aktywnie pracować nad tym, aby jego atuty nie zostały zmarnowane lub źle zinterpretowane w cyfrowym świecie randek.

Przede wszystkim, kluczowe jest odpowiednie zaprezentowanie swojej dojrzałości w profilu na portalu randkowym. Nie chodzi o to, by wyliczać swoje życiowe porażki i traumy, tworząc posępny, przytłaczający obraz. Przeciwnie – chodzi o to, by poprzez opis i zdjęcia przekazać energię osoby, która jest ugruntowana, spełniona i pozytywnie nastawiona do życia. Zdjęcia powinny pokazywać zaangażowanie w pasje, uśmiech, kontakt z przyjaciółmi, podróże – wszystko to, co składa się na bogate, dojrzałe życie. Opis powinien być opowieścią o sobie, która podkreśla stabilność, poczucie humoru, klarowne wartości i otwartość na nowe doświadczenia. Zamiast pisać „nie szukam dramów”, lepiej napisać „cenię spokój, szczerą komunikację i wspólny śmiech”. To pozytywne sformułowanie przyciąga ludzi o podobnym nastawieniu, zamiast odpychać tych, którzy sami nie wiedzą, czego chcą. Profil dojrzałej osoby powinien promieniować ciepłem i zachęcać do rozmowy, a nie stwarzać wrażenie twierdzy.

Kolejnym krokiem jest strategiczne wykorzystanie umiejętności filtrowania. Świadomy czterdziestolatek nie będzie tracił czasu na przeglądanie setek profili w poszukiwaniu „tej jedynej”. Skupi się na tych, które rezonują z jego wartościami. Będzie czytał opisy, analizował zdjęcia pod kątem tego, co mówią o stylu życia danej osoby, i od razu odsiewał profile, które wzbudzają jakiekolwiek wątpliwości. W rozmowach będzie zadawał pytania, które weryfikują nie tylko wspólne zainteresowania, ale także kompatybilność charakterów i życiowych celów. Będzie też uważnie obserwował, jak potencjalny partner reaguje na jego przejrzystość i bezpośredniość. Jeśli ktoś ucieka od poważnych tematów, gra w gry lub nie potrafi komunikować się w sposób dojrzały, jest to wyraźny sygnał, że nie jest to osoba na tym samym etapie życia. Wykorzystanie przewagi oznacza tu odwagę do bycia selektywnym i trust in the process – wiarę, że dzięki tej selektywności zwiększa się szansa na trafienie na osobę naprawdę wartościową.

Wreszcie, najważniejszym aspektem wykorzystania przewagi jest przełożenie jej na budowanie zdrowej, realnej relacji od samego początku. Oznacza to, że od pierwszej randki kładzie się nacisk na partnerską komunikację, szacunek dla wzajemnego czasu i autonomii oraz na wspólne tworzenie wizji związku. Dojrzały czterdziestolatek nie boi się rozmawiać o „niewygodnych” tematach, takich jak finanse, relacje z dziećmi z poprzednich związków, plany na emeryturę czy oczekiwania wobec związku. Robi to jednak w odpowiednim czasie i w sposób delikatny, traktując to jako wspólne planowanie, a nie przesłuchanie. Jego celem jest zbudowanie zespołu, a nie znalezienie kogoś, kto wypełni pustkę. Ta postawa jest niezwykle atrakcyjna dla drugiej dojrzałej osoby, która również szuka czegoś więcej niż tylko powierzchownego romansu.

Przewaga czterdziestolatków w dojrzałych relacjach jest zatem nie kwestią przypadku, lecz wypadkową doświadczenia, refleksji i świadomej pracy nad sobą. To nie jest łatwiejsza droga, bo wymaga odwagi do bycia szczerym i wystawienia się na ryzyko odrzucenia z powodu swojej autentyczności. Jest to jednak droga, która oferuje coś o wiele cenniejszego niż przelotna namiętność – oferuje szansę na zbudowanie prawdziwego partnerstwa, opartego na wzajemnym szacunku, zrozumieniu i głębokiej, spokojnej miłości, która wie, jaka jest jej wartość i nie boi się o nią walczyć w sposób dojrzały i konstruktywny. W świecie randek internetowych, gdzie tak wiele jest powierzchowności, ta głębia i prawdziwość jest najcenniejszym towarem, a czterdziestolatkowie są jego głównymi dystrybutorami.

Mieć przyjaciela to jedna z cenniejszych rzeczy w życiu jakie powinien posiadać człowiek. Ta osoba jest jak cień obok ciebie w te pochmurne i słoneczne dni. Zawsze wie jak ci doradzić, jednak nie ingeruje i nie ocenia twoich decyzji. Szanuje cię mimo, że źle czasem robisz. Mieć przyjaciele od serca to jednak trudna rzecz do spotkania w tych czasach. Ludzie nie interesują się życiem swoich bliskich. Twierdzą, że każdy musi sobie radzić sam. Ale co gdy ten ktoś też będzie potrzebował wsparcia? Do kogo się uda? Przyjaciel jest nie tylko od pocieszania, ale tez od spędzania z nim czasu wolnego dla odstresowania się. Mając taką osobę blisko siebie czujemy się bezpieczniejsi, bo jest on naszą opoką. Człowiek nie mający takiej osoby do wygadania czuje się samotny, niepotrzebny. Gdy mamy problemy rodzinne dobrze jest gdy spojrzy na nie inna osoba. Z zewnątrz, ma ona inne spojrzenie na problem i czasem dobrze jest się poradzić takiej osoby. Dlatego warto dbać o relacje z bliskimi, które mogą się przerodzić w długą przyjaźń.