Nazywane inaczej w psychologii “wysokoreaktywnymi”, nie mają lekkiego życia. Od najmłodszych lat podatne na krytykę, zwłaszcza niesprawiedliwą i ze strony osób najbliższych, szczególnie autorytetów, jak rodzice, nauczyciele, katecheci. Osoby wysokowrażliwe są w społeczeństwie cenione za niektóre cechy charakteru, jak prostolinijność, brak skłonności do nieuczciwości, chęć niesienia pomocy innym, pracowitość i zgodne usposobienie. Zajmują raczej stanowiska w typowo kobiecych zawodach, w których coraz więcej jest dziś mężczyzn: bywają psychologami, terapeutami, pracownikami socjalnymi, choć tutaj muszą jednocześnie wykazać się odpornością, której mają na starcie mniej niż reszta populacji. Nadwrażliwcy, bo tak ich niesłusznie negatywnie nazywano, to tacy trochę poeci, sporo wśród nich artystów, romantycy, uczuciowcy, przedkładający świat wnętrza nad zewnętrzny, wspólny świat zainteresowań ludzi, z którymi żyją. W epoce romantyzmu tworzyli kulturę autentyzmu, szczerości uczuć, bywali traktowani niesprawiedliwie za swoją sublimację duchową, uczucia wyższe, altruizm, niekiedy posunięty aż do granic normalności psychologicznej. Często bywali działaczami społecznymi, dla których liczył się bardziej człowiek w potrzebie, niż oni sami czy rodzina, z której pochodzili. Nie sposób dla nich przejść było obok widomej krzywdy ludzkiej. Nigdy nie realizowali siebie wbrew moralności, a sumienie u nich bywa wyjątkowo wrażliwe. Stale rozmyślając nad sensem istnienia, wahają się przed podjęciem decyzji, nawet w prostych sprawach, bacząc, czy nie czynią czegoś złego, niestosownego czy nieprzyzwoitego. Zwracają uwagę na opinię otoczenia, nie są samodzielni w samoocenie, która zależy nie tylko od obiektywnej wartości tego, co robią, ale przede wszystkim zgodności z etosem, etyką, wartościami, które uznają za najważniejsze. Nie muszą to być dodajmy wartości ogólnie uznawane w danej epoce w narodzie - często zmuszeni są jako non-konformiści “płynąć pod prąd”, stawiać bierny opór, nie są bowiem oportunistami, którzy by zmieniali poglądy stosownie do wskaźników polityki bieżącej. W tym sensie wierni temu, co wynieśli z domu, szkoły, studiów, Kościoła, nie mają łatwo. Raczej są postrzegani niekiedy jako “sztywni”, nie łapią bowiem każdej okazji, by zarobić, nie chcą pchać się w życiu na pierwsze miejsca i przepychać łokciami w drodze do celu.
Potrafią cierpliwie czekać, na przykład na właściwego partnera, a kiedy ten się nie zjawi, raczej wybierają samotność albo niemodną dziś drogę w stanie duchownym niż wiązanie się z pierwszą lepszą osobą. Są ostrożne w relacjach, które postrzegają nie jako krótkoterminowe lokaty, ale projekty na całe życie, długoletnie przyjaźnie w tej grupie są na porządku dziennym. Niemniej bywają w nich ukryte pokłady nieprzepracowanych emocji, pretensji i żalów, poczucia krzywdy, które maskują ciągłym dobrym samopoczuciem, nieśmiałym humorem i nastawieniem bardziej na słuchanie niż wyrażanie siebie i swoich poglądów. Nie prowokują nigdy kłótni, w których chcieliby postawić na swoim, za wszelką cenę “zniszczyć” przeciwnika, bowiem są zdania, że z każdym prawie da się dojść do porozumienia. Pośród wrażliwości bardzo ważne miejsce zajmuje obok wspomnianej sztuki także cały świat natury, roślin i zwierząt, którymi lubią się otaczać, gdy czują samotność, pustkę czy chcą wypocząć od zbyt zawiłych relacji. Wrażliwość dotyczy także sfery duchowej, stąd często spędzają czas na rozmyślaniach, częściej można ich spotkać w kościele, nawet w środku na samotnej modlitwie, w pustej świątyni, bowiem cenią kontakt także z sobą i przedmiotem swej czci, o której nie lubią opowiadać wszem i wobec. Raczej skryci, otwierają się chętnie przed charakterami podobnymi sobie, tworzą zamknięte grupy w Internecie, gdzie niełatwo wniknąć intruzom, a także umawiają się w różnych kołach zainteresowań w czasie wolnym, szczególnie poświęconym sensowi życia. Nie postrzegają bowiem ludzkiej pielgrzymki w kategoriach materialistycznych, lecz egzystencjalnych, czyli nad materię i wszelkie dobra materialne przedkładają wartości duchowe, moralne, społeczne i zaangażowanie w budowę lepszej przyszłości.
Bardzo często ich życie przypomina walkę, taką najszlachetniejszą, bo ze swoimi wadami, słabościami i niekiedy zbyt surowo sobie wypominanymi przewinieniami, a nie z otoczeniem. Bardzo często życie traktują w kategoriach szansy, zadania, daru bądź misji, której brakuje przeciętnym zjadaczom chleba. Nie zgadzając się na przeciętność, zwykle nie ‘robią interesów’, nie byliby dobrymi maklerami giełdowymi, bankowcami ani inwestorami. Nie chcą życia rozumianego po mieszczańsku jako “oby do wiosny”, “jakoś-to-będzie”, więc gdy trzeba przejmują inicjatywę, biorą sprawy w swoje ręce, proponują innowacyjne, nietypowe rozwiązania problemów społecznych czy choćby zawodowych. Do wysokowrażliwych należało bardzo wielu znanych Polaków, np. Szopen, Słowacki, Wyspiański i wielu znanych z podręczników historii osobistości, które walczyły o lepsze jutro nie tylko dla siebie, ale dla kraju. To, że mają tę cechę przeszkadza bowiem bardziej w ich prywatnym świecie, ale jest bardzo korzystne dla społeczeństwa. Przykładem mogą być też Korczak, który został z podopiecznymi dziećmi do tragicznego końca w obozie hitlerowskim w czasie wojny, a także Maksymilian Kolbe, który oddał życie, ratując obcego człowieka czy wcześniej brat Albert Chmielowski, który tak był wrażliwy na los wyzyskiwanych biedaków ówczesnego kapitalizmu, że zrezygnował świadomie i dobrowolnie z dobrze zapowiadającej się kariery artystycznej (był świetnym malarzem), by stać się jednym z anonimowych nędzarzy, jacy żyli w Galicji w II poł. XIX wieku. Rok 2017 upływa właśnie pod patronatem brata Alberta, którego hasłem przewodnim życia stały się słowa: “Bądź dobry jak chleb”.
Nade wszystko należy pamiętać, że wysoka wrażliwość, a nawet nadwrażliwość, nie są czymś złym, patologicznym, co należałoby poddawać terapii. Przeciwnie - próby takiego “leczenia” zazwyczaj nic nie dają, a mogą wpoić przekonanie, że “coś jest ze mną nie tak, jestem nienormalny”, a to bardzo duże i szkodliwe społecznie nieporozumienie. Akceptując osoby, które są pełne rozterek, wahań i pytań o charakterze moralnym, czynimy świat lepszym, bo ukryte pokłady kreatywności w nich są wprost trudne do przecenienia.
Pewnego dnia, być może nieoczekiwany, dobry przyjaciel może powiedzieć ci, że jest w tobie zakochany. Co wtedy robisz? Jeśli czujesz to samo, powiedz to! Wtedy możecie się jeszcze lepiej poznać i być może zostaniecie parą, jeśli oboje tego będziecie chcieli. Jeśli nie czujesz tego samego, porozmawiaj ze swoim przyjacielem!
Jak to zrobić?
Możesz powiedzieć, że bardzo lubisz tę osobę, jako przyjaciela, ale że nie może być między wami nic więcej, ponieważ nie czujesz tego samego. Wtedy możesz powiedzieć, że to miłe, że twój przyjaciel tak bardzo cię lubi i że czujesz się pochlebiony lub coś podobnego.
Pamiętaj także, aby powiedzieć, że osoba ta jest dobrym przyjacielem i że kochasz go jako przyjaciela. Następnie powiedz także coś pozytywnego i miłego, co może być pomocne. Jeśli przeprowadzisz taką rozmowę, łatwiej będzie ci to wyjaśnić.
Co możesz zrobić, jeśli twój przyjaciel ma problemy?
Twój przyjaciel może mieć złamane serce, jeśli nie czujesz tego samego. Złamane serce boli. Jeśli masz złamane serce, możesz czuć się odrzucony, niewystarczająco dobry i może to wpływać na samoocenę. Bycie tym, który odrzuca zakochaną w tobie osobę może być naprawdę trudne i niewygodne.
Jeśli widzisz lub rozumiesz, że twój przyjaciel ma trudności, powiedz, że może on / ona porozmawiać z pedagogiem w szkole lub rodzicem albo kimś bliskim. Osoba, która go wysłucha, na pewno go zrozumie i pomoże w uporządkowaniu myśli i uczuć.
Możecie wciąż być przyjaciółmi.
Ktoś, kto jest bardzo zakochany, może nie chcieć być „tylko” przyjacielem. Każdy, kto ma złamane serce, może odczuwać ból podczas przebywania z osobą, w której jest zakochana, że potrzebuje zachować dystans na pewien czas lub dłużej.
Kiedy przyjacielowi przechodzi zauroczenie twoją osobą lub przenosi swoje uczucia na inną osobę, wielu wraca wtedy do przyjaźni.
Niektórzy mogą się wahać o byciu przyjacielem kogoś, kto się w nim zakochał, ale pamiętaj, że twój przyjaciel jest dokładnie taki sam! Twój przyjaciel się nie zmienił. Twój przyjaciel właśnie powiedział ci o swoich uczuciach, a to znaczy tylko, że chciał być z tobą szczery, a przecież szczerość to ważna cecha.
Róbcie to samo co wcześniej, grajcie w piłkę nożną/ręczną, idźcie do kina, grajcie w gry komputerowe lub róbcie inne rzeczy. W końcu będzie między wami tak jak wcześniej, a ta sytuacja może wzmocnić waszą przyjaźń.
Szukając sobie partnera, bardzo często korzystamy w myślach ze stereotypowych schematów, idąc tropem księcia z bajki, jednak tym księciem może okazać się partner w niczym go nieprzypominający, a posiadający garść cech prawdziwego mężczyzny. Otóż prawdziwy mężczyzna, taki z krwi i kości to przede wszystkim człowiek zaradny, umiejący zatroszczyć się o swoją wybrankę, jak również potem rodzinę. To jedna z tych podstawowych cech, którą poszukują wszystkie kobiety. Kolejną również bardzo istotną jest oczywiście inteligencja idąca w parze z dojrzałością. Żadna kobieta nie chce u boku nieodpowiedzialnego mężczyzny. Cechą nieodstępującą na krok tych poprzednich jest oczywiście zaufanie. Kobiety niezwykle emocjonalnie podchodzą do tej cechy u mężczyzn, bardzo często brak zaufania jest powodem do rozpadu związku. Mężczyzna plączący się w swoich wypowiedziach nie jest godny zaufania już od pierwszej randki. Tych kilka pozytywnych i mocnych cech potrafi być bardziej męskimi w oczach kobiety niż idealna powłoka księcia z bajki.