Przyjaźń to niewątpliwie piękne słowo. O przyjaźni jest wiele pięknych cytatów, złotych myśli, bo to właśnie ona nadaje sens naszemu życiu. Przyjaciele są dla siebie wszystkim. Swoją relację budują przez całe życie. Tak samo jest w miłości. Przyjaciele, podobnie jak życiowi partnerzy czy małżonkowie towarzyszą sobie na co dzień. W różny sposób. Przyjaciół mogą dzielić setki kilometrów, mogą widywać się ze sobą dwa razy w ciągu roku, ale mentalnie są ze sobą zżyci na co dzień.


Do przyjaciela dzwonisz kiedy masz chandrę. Kiedy świat przybiera smutne kolory. Przyjaciel odbierze od ciebie telefon o drugiej w nocy, powie ci wprost, że właśnie przerwałeś mu najpiękniejszy sen, po czym stwierdzi, że fajnie iż dzwonisz i wysłucha cię od początku do końca. Wesprze, pocieszy, zmotywuje - będzie płakać razem z tobą, śmiać się, cieszyć się, nawet bez konkretnego powodu. Prawdziwy przyjaciel powie ci, że jesteś głupi jak but, bredzisz od rzeczy i że nie da się ciebie słuchać, po czym nadal będzie trwał przy tobie, z uwagą słuchając twoich bredni...


Z przyjacielem można porozmawiać ale też pomilczeć. Przyjaciel bardziej niż uchem, słucha sercem. On zna wszystkie twoje tajemnice. Wie o tobie więcej niż rodzona matka. Nie ocenia, nie krytykuje, lecz wspiera. Jest niczym anioł stróż. Pokrzepi ale i ochrzani, kiedy będzie trzeba. Będzie widział w tobie to, czego ty sam nie dostrzegasz we własnym wnętrzu. Stanie za tobą murem w opozycji do całego świata, który będzie cię chciał zniszczyć. Przyjacielem może być brat, siostra, przyjaciółmi mogą być rodzice, dziadkowie, krewni. Przyjacielem może też być mąż, żona a nawet syn czy córka. Każdy, komu zależy na tobie najbardziej.


Przyjaźń rodzi się w nas od najmłodszych lat. Przyjaciół poznajemy na podwórku, w piaskownicy, przedszkolu, szkole. Niekiedy relacje te są najsilniejsze i trwają latami, przez całe dorosłe życie. Przyjaźń to relacja miłości, pozbawiona aspektu seksualnego. Przyjaciel wydobędzie z ciebie wszystko co najlepsze. Jest nim ktoś, przy kim czujemy się najlepiej, najbezpieczniej, najbardziej komforotowo i spokojnie. To, co najcenniejszego dajemy oraz otrzymujemy od naszych przyjaciół to czas. Nie ma bowiem nic cenniejszego niż czas, który jesteśmy w stanie poświęcić drugiej osobie, rezygnując na chwilę z własnych planów. Rozłąka przyjaciół nie jest w stanie zdegradować ani osłabić łączącej ich więzi a wręcz przeciwnie - umocnić ją jeszcze bardziej.


Trzeba jednak rozróżnić prawdziwą przyjaźń od tej, która co najwyżej może być tylko jej słabą atrapą. Prawdziwy przyjaciel nie mówi wyłącznie o sobie, nie koncentruje uwagi tylko na swoich sprawach. Nie bierze czegoś, nie dając jednocześnie nic w zamian. Nie pojawia się tylko wówczas, gdy czegoś potrzebuje a potem znika na jakiś czas, przepadając bez słowa. Przyjaciel nie wykorzystuje niwygodnych faktów przeciwko przyjacielowi. Nie zdradza jego zaufania, nie wykorzystuje w ten czy inny, często materialny ale i emocjonalny sposób. Nie zostawia w potrzebie. Przyjaciel daje ci wszystko co ma najlepszego, oczekując jedynie twojej obecności w swoim życiu. W dzisiejszym świecie o przyjaźni mówi się niewiele.
Poszczególne relacje międzyludzkie schodzą na coraz to dalszy plan.
W obecnych czasach, styl życia koncentruje się głównie na tym co można mieć i kim można być.


Często szukamy przyjaźni tam, gdzie co najwyżej, może nas spotkać rozczarowanie. Głównie w internecie. Zadaj sobie pytanie - ilu z twoich znajomych na Facebooku (jeżeli masz ich 1000 lub więcej) jest twoimi przyjaciółmi? Z iloma z listy twoich wirtualnych znajomych spotkałeś się na kawie? Z iloma możesz porozmawiać o wszystkim i o niczym, o każdej porze dnia i nocy? Odpowiedź przyjdzie sama. Nie załamuj się nią. Twój przyjaciel, ten prawdziwy, może być bliżej niż ci się wydaje. W dzisiejszych czasach, określanych jako współczesne, mało mówi się o relacji porzyjaciół. Większość osób skupia się na karierze i życiu, które za towarzyskie tak naprawdę w ogóle nie powinno uchodzić. Dziś panuje moda na sukces i selekcjonowanie "przyjaciół" na tych mniej lub bardziej opłacalnych. Po sukcesie oraz życiu w selekcji interpersonalnej, zazwyczaj przychodzi samotność. Nie udawaj kogoś kim nie jesteś. To skuteczna recepta na znalezienie prawdziwej przyjaźni. Bądź sobą a towarzysz prędzej czy później cię znajdzie!

Miłość, miłość, miłość – ile się o niej słyszy w XXI wieku? Ludzkość zaczyna być wylewna, nadużywa słów „kocham cię”, obiecuje wiele swojej ukochanej, ukochanemu a połowy nawet nie dotrzymuje. Skupmy się na jednym… Miłość między, tradycyjnie, kobietą a mężczyzną. O czym słyszymy? Czternastolatki tracą cnotę ze swoimi piętnastoletnimi „mężczyznami”, bo przecież miłość fizyczna to wszytsko. Niedojrzali nastolatkowie decydują się na seks, choć nie wiedzą, jakie pociąga to za sobą konsekwencje. Byle wcześniej, byle iść do przodu, byle nie być ostatnim z klasy, świętobliwym… Młodzi nie chcą nawiązywać więzi psychicznej, bo i po co wiązać się z kimś? Przecież utrata, która jest możliwa w każdym momencie, boli. A należy korzystać z życia, chwytać dzień, carpe diem i tak dalej. Czy na pewno? Zmiana w rozumieniu pojęcia "miłości" Dziś słowo "miłość" ludzkość utożsamia przede wszystkim z miłością fizyczną, w najlepszym wypadku - z uczuciem między zakochanymi. A przecież "miłość" oznacza chęć czynienia dobra względem drugiej osoby. Czy pragnąc, by ktoś mi się oddał, chcę dobra dla partnera, partnerki czy dla siebie samego? Robić świadomie

W polskich szkołach prowadzone są, owszem, lekcje wychowania do życia w rodzinie. Jednak jakie jest to wychowanie? Uczeń, jeśli tylko poprosi rodziców, może wypisać się z uczęszczania na zajęcia, a jeśli nawet chodzi na nie – nie podlega to nawet ocenie. Zajęcia prowadzi przeważnie nauczyciel od języka polskiego lub historii przykładowo, choć w jaki sposób mają oni przekazać informacje, zainteresować, pobudzić do myślenia? Najłatwiejszym sposobem, zamiast rozmowy, jest puszczenie filmu lub dyktowanie długich notatek – albo wygłoszenie niekończącego się monologu. Czy nie lepszą opcją byłoby prowadzenie wychowania do życia przez osobę obeznaną w temacie, czyli seksuologa lub psychologa? Nie, pewnie za duże koszta lub coś w ten deseń… Wyginęła czy jednak nie?

Pojęcie „cnoty”, kiedyś o zabarwieniu bardzo pozytywnym, teraz zaczyna zabarwienie to zmieniać. Wyśmiewane są dziewice, choć i to określenie nie jest dziś dobrze sprecyzowane, mocno, bardzo mocno ponaciągane. Jakby to obecność błony dziewiczej świadczyła o cnocie! Niestety, żyjemy w czasach, gdy wartości - kiedyś ogólnie uważane za dobre, szlachetne – wymierają. „Masz szesnaście lat i nadal tego nie robiłaś, robiłeś? Nie żyjemy w prehistorii!”. Chęć wzbudzenia podziwu Aktualnie nastolatki są tak zakompleksione, że za wszelką cenę chcą być podziwiane, szanowane przez rówieśników. Potrzeba bycia podziwianym istnieje od zawsze, taka już natura ludzka. Ale liczenie się ze zdaniem społeczeństwa, z opinią stało się swego rodzaju obsesją. Dążą do tego, by ich respektowano. Nastolatkowie myślą, że wzbudzą podziw w swoim gronie, chwaląc się, ile to już lasek wyrwali, z iloma chłopakami się przespali. Warunki odpowiednie Koleżanka, obeznana w temacie, zachęca: „to już czas, nie ma na co czekać”. Chłopak – nalega. Co robić, co robić? Spożyć alkohol dla dodania odwagi, przecież to najlepszy sposób, tak będzie najłatwiej. Im więcej alkoholu, tym mniej myślenia, łatwiej o złamanie zasad, którymi się kierowało. A później zdziwienie – „ja jestem w ciąży? Jakim cudem?”

Mówi się, że w XXI wiek to czasy kryzysu małżeństwa. Czy sposób się temu dziwić? Mężczyzna zwyczajnie nie uszanuje – choć nie sprawdza się to w stu na sto przypadków, zawsze są wyjątki – kobiety, która zdecydowała się na bliskość przy pierwszym spotkaniu. Kobiety, pozwólnie przejąć inicjatywę rycerzom, pozwólcie im się powysilać. Faceci we krwi mają zdobywanie, od początku nie mogą mieć zbyt wygodnie, bo później z manipulowaniem nimi będzie bardzo trudno. Pozytywne zmiany? Może jednak dokonują się powoli zmiany? Coraz głośniej słychać o organizacjach typu „Ruch Czystych Serc” i coraz mniej osób – a przynajmniej nie publicznie – je wyśmiewa. Cnoty się nie odzyska, dlatego czy nie lepiej zastanowić się, zanim podejmie się nieodwracalną – a jakże ważną – decyzję? Jeżeli już decyzja – taka czy inna – zostanie podjęta, po co mówić całemu światu o swoim życiu intymnym? Czy to, co intymne, nie lepiej zachować tylko dla siebie i osoby najbliższej?

Ostatnie dziecko wyprowadza się z domu. Zamykasz za nim drzwi i w ciszy, która nagle staje się niemal fizycznie wyczuwalna, rozglądasz się po mieszkaniu. Na półkach stoją odkurzone już trofea sportowe, na ścianach wisią oprawione dyplomy, a w lodówce nie ma już ulubionego jogurtu twojej córki. Przez ostatnie dwadzieścia lat twoja tożsamość była nierozerwalnie spleciona z rolą rodzica. Twoje dni wypełniały szkolne zebrania, treningi, wieczory spędzone na odrabianiu lekcji i usypianiu niekończących się pytań: „A dlaczego?”. Byłeś kierowcą, kucharzem, pielęgniarzem, finansistą, pocieszycielem i strażnikiem. A teraz? Teraz jesteś sobą. I to właśnie w tej nowej, nie zawsze komfortowej ciszy, rodzi się pytanie, które jednocześnie przeraża i ekscytuje: a co z moim życiem? Co z moim sercem? Powrót do randkowania, gdy ma się za sobą wieloletnie małżeństwo, rodzicielstwo i bagaż doświadczeń, które zmieściłyby się w kilku tomach autobiografii, to jedna z największych życiowych przygód, która wymaga nie lada odwagi i nowego spojrzenia na siebie.

Wejście w świat randek po czterdziestce, gdy jest się rodzicem, to nie jest po prostu powrót do stanu sprzed lat. To zupełnie nowy rozdział, pisany na nowych zasadach. Twoje życie nie jest już czystą kartą. Jest jak bogato iluminowany manuskrypt, w którym większość stron jest już zapisana. I właśnie to stanowi zarówno największe wyzwanie, jak i największy atut. Nie szukasz już kogoś, z kim „wspólnie będziecie się kształtować”. Szukasz kogoś, kto zechce dołączyć do już istniejącej, złożonej opowieści, a jednocześnie pomoże ci napisać kolejne, ekscytujące rozdziały. Pierwszym i najważniejszym krokiem jest więc pogodzenie się z tą złożonością. Twoje dzieci, nawet te dorosłe i mieszkające osobno, zawsze będą ważną częścią twojego życia. Twój były partner lub partnerka, z którym łączy cię rodzicielska współpraca, będzie obecny w tle. Twoje nawyki, przyzwyczajenia i cała logistyka życia są już ustalone. Zaproszenie kogoś nowego do tego świata wymaga nie tylko uczuć, ale i strategicznego myślenia oraz zdrowego rozsądku.

Jednym z największych wyzwań jest poczucie winy. Głęboko w sercu wielu rodziców tkwi przeświadczenie, że skoro okres intensywnego rodzicielstwa dobiegł końca, ich główna misja życiowa została wypełniona. Skupienie się na własnych potrzebach, a szczególnie na potrzebie romantycznej bliskości, może wydawać się egoizmem, zdradą wobec rodzicielskiej roli. To uczucie jest naturalne, ale też bardzo zwodnicze. Pamiętaj, że twoje szczęście nie konkuruje ze szczęściem twoich dzieci. Wręcz przeciwnie – szczęśliwy, spełniony rodzic, który ma wsparcie i bliskość w związku, jest często lepszym, bardziej obecnym i spokojniejszym rodzicem, nawet dla dorosłych już dzieci. Pozwalając sobie na nową miłość, nie odbierasz niczego swoim dzieciom. Pokazujesz im coś znacznie ważniejszego – że życie to ciągła podróż, że miłość nie kończy się w pewnym wieku i że dbanie o własne potrzeby jest oznaką siły, a nie słabości.

Kolejną barierą jest logistyka, która w tym wieku przypomina niekiedy planowanie operacji wojskowej. Nie jesteś już wolnym duchem, który może spontanicznie wyjść na całą noc. Masz obowiązki zawodowe, być może opiekę nad starzejącymi się rodzicami, a przede wszystkim – relację z dorosłymi już dziećmi, które wciąż potrzebują twojego wsparcia, choć w innej formie. Randkowanie wymaga więc kalendarza i otwartej komunikacji. Zamiast udawać, że jesteś tak samo dyspozycyjny jak dwudziestolatek, lepiej od razu być szczerym. „Chciałbym się spotkać w piątek, ale muszę wcześniej zadzwonić do córki, bo ma ważny egzamin” – taka szczerość nie jest oznaką braku zaangażowania. Jest oznaką dojrzałości i odpowiedzialności. Osoba, która jest na to gotowa, będzie to postrzegać nie jako obciążenie, ale jako część ciebie, którą szanuje.

Temat wprowadzania nowego partnera do życia dzieci to pole minowe, które należy pokonywać z najwyższą ostrożnością i delikatnością. Najgorszą rzeczą, jaką możesz zrobić, jest rzucenie się w nowy związek z taką intensywnością, że twoje dzieci czują się zastąpione lub pominięte. One również przechodzą proces adaptacji do nowej sytuacji – pustego gniazda. Pojawienie się nowej osoby może budzić w nich lęk o waszą relację, lojalność wobec drugiego rodzica czy po prostu zwykłą zazdrość. Kluczowe jest, aby dać im czas. Nie przedstawiaj im każdej osoby, z którą chodzisz na randki. Zrób to dopiero wtedy, gdy relacja stanie się poważna i stabilna. Kiedy już to zrobisz, nie wymuszaj natychmiastowej miłości. Pozwól, by relacja rozwijała się własnym tempem. Organizuj spotkania w neutralnych, niskociśnieniowych okolicznościach – wspólny obiad w restauracji zamiast od razu rodzinnych świąt. I przede wszystkim, zapewniaj swoje dzieci, że twoje uczucie do nich jest niezmienne i że nikt nigdy nie zajmie ich miejsca w twoim sercu. Ta nowa osoba ma swoją, osobną przestrzeń.

Twoja przeszłość to nie tylko dzieci. To także historia twojego poprzedniego związku. Dla wielu osób po czterdziestce wejście w nową relację wiąże się z nieustannym porównywaniem. „Mój były mąż zawsze pamiętał o rocznicach”, „Moja była żona tak wspaniale gotowała”. Te myśli są naturalne, ale zatruwają fundament nowej relacji. Nowy partner nie jest następcą twojego byłego małżonka. Jest kimś zupełnie innym, z kim budujesz zupełnie nową historię. Aby to zrobić, musisz świadomie pożegnać się z duchem przeszłości. Nie chodzi o to, by wymazać wspomnienia, ale o to, by przestać ich używać jako miary dla obecnej relacji. Doceniaj to, co nowe i inne. Może twój nowy partner nie pamięta wszystkich rocznic, ale za to jest świetnym słuchaczem, gdy wracasz zestresowany z pracy. Może nie gotuje tak wykwintnie, ale za to wprowadza do twojego życia zapomnianą radość i spontaniczność. Skup się na teraźniejszości i na tym, co razem tworzycie, a nie na tym, co było.

Randkowanie w tym wieku ma jednak jedną, ogromną przewagę nad randkowaniem w młodości – wiesz już, kim jesteś. Nie szukasz już kogoś, kto „dopełni” twoje życie, bo wiesz, że jesteś kompletną osobą. Twoje dzieciństwo, kariera, rodzicielstwo – wszystko to ukształtowało cię w kogoś o ugruntowanych wartościach, preferencjach i celach. Dzięki temu możesz być znacznie bardziej selektywny i świadomy w swoich wyborach. Nie marnujesz czasu na relacje, które nie mają przyszłości. Szukasz kogoś, kto podziela twoje podstawowe wartości, kto szanuje twoją przeszłość i twoją rolę rodzica, i kto ma podobną wizję przyszłości. Ta dojrzałość pozwala ominąć wiele dram i nieporozumień, które są udziałem młodych par.

Pamiętaj też, że twoje dorosłe dzieci obserwują cię bardziej, niż ci się wydaje. Patrzą, jak radzisz sobie z tą nową sytuacją. Widzą, czy jesteś szczęśliwy, czy tylko udajesz. Widzą, jak traktujesz nowego partnera i jak on traktuje ciebie. Wchodząc w nowy, zdrowy i szanujący związek, dajesz im nieświadomie najcenniejszą lekcję na dorosłe życie – lekcję o tym, że miłość, szacunek i troska nie kończą się w pewnym wieku. Pokazujesz im, jak z godnością i nadzieją otwierać się na nowe rozdziały, nawet po przejściach. To może być twój największy rodzicielski dar dla nich w tym okresie – dar nadziei i wiary w przyszłość.

Powrót do randkowania po czterdziestce, gdy dzieci opuszczają dom, to nie jest ucieczka od samotności. To afirmacja życia. To decyzja, że pomimo zmarszczek, doświadczeń i odpowiedzialności, wciąż masz prawo do radości, namiętności i romantycznego uniesienia. To odkrywanie, że serce, które przez lata tak hojnie kochało swoje dzieci, ma wciąż mnóstwo miłości do ofiarowania komuś, kto będzie kochał je dla niego samego. To może być przerażające, by wyjść z domu, który przez lata był twoją twierdzą, i otworzyć drzwi nieznanemu. Ale w tej niepewności kryje się też piękno – piękno odkrywania siebie na nowo, nie jako rodzica, ale jako kobiety, jako mężczyzny, jako istoty pragnącej bliskości. I choć droga może być wyboista, a każda randka lekcją pokory, to cel – znalezienie kogoś, z kim stworzysz nowy dom, nie z cegieł i zaprawy, ale z wspólnych chwil, zrozumienia i dojrzałej miłości – jest wart każdego ryzyka. Bo pustego gniazda nie trzeba wypełniać tęsknotą. Można je wypełnić nowym początkiem.

Artykuł napisany we współpracy z portalem randkowym 40latki.pl