Toksyczny związek jest obecnie lekko nadużywanym terminem, przez co to wyrażenie zupełnie straciło na znaczeniu. Coraz więcej kobiet o nim fantazjuje, a osoby, które naprawdę są w nim uwięzione, nie mogą liczyć na zrozumienie ani wsparcie. Czy toksyczne związki należy w takim razie ratować, starać się zrozumieć i naprawić naszego partnera, czy może wręcz przeciwnie, ratować się przed wyniszczającą relacją?
Brak wsparcia i oczekiwanie zrozumienia
W naszym społeczeństwie od ofiar oczekuje się wyraźnych śladów przemocy, najlepiej na twarzy lub na rękach. Dzieje się tak dlatego, że lepiej wierzyć nam w to, że nic się nie stało, bo nie wymaga to od nas żadnego wysiłku. Dlatego osoby doświadczające przemocy psychicznej, finansowej lub mikroagresji w swoim związku są do dziś bagatelizowane, a często wymaga się od nich nawet, aby były bardziej wyrozumiałe dla swoich partnerów czy partnerek, bo może mieli gorszy dzień w pracy albo to ofiara ich sprowokowała. W ten sposób utrzymuje się przekonanie, że gdy związek jest toksyczny, powinniśmy go za wszelką cenę ratować.
Ja go zmienię!
Nie pomagają w wyrwaniu się z tego przekonania liczne produkcje, filmowe i książkowe, które cały temat toksycznego związku spłycają i przedstawiają go w romantycznym świetle, gdzie ostatecznie toksyczny partner zmienia się z miłości z porządnego faceta. Problem jest w tym, że w życiu rzadko to tak wygląda. Bardzo powszechne jest za to, że osoba, która wchodzi w związek z nastawieniem, że ona sprawi, że on się zmieni, ostatecznie staje się ofiarą i cieniem samej siebie, bo związek ją zwyczajnie wyniszcza. A ona, zamiast to przyznać, brnie w związek dalej.
Każda toksyczna relacja Ci szkodzi
Kiedy czujesz, że wpadłaś w toksyczny związek, nie czekaj, aż twoje przypuszczenia potwierdzą się w stu procentach. Im dłużej w nim tkwisz, tym gorzej na tym wychodzisz i tym mocniej przywiązujesz się do destrukcyjnego partnera. Toksyczne związki są oparte na mechanizmie przyciągania. Partner może wmawiać Ci, że nie dasz sobie bez niego rady lub że nikt inny Cię nie zechce i nawet jeśli sama w to nie wierzysz, twoja podświadomość zaczyna chłonąć te komunikaty. W kluczowym momencie może się więc okazać, że nie masz siły, aby wydostać się z niszczącej Cię relacji, a twój partner na pewno to wykorzysta.
Dla wielu osób związek to ciągłe wyrzeczenia i rezygnowania z rzeczy dla nas ważnych dla naszego partnera. Prawda jest jednak taka, że jakbyśmy wszyscy podchodzili tak do związków, to nikt nie byłby szczęśliwy i spełniony. Wiele osób nie do końca rozumie, że związek powinien służyć obu stronom i że mamy takie samo prawo, jak nasz partner, a on ma obowiązek to uszanować.
1. Masz prawo nie chcieć wychodzić na randki
Są osoby, które nie lubią ciągłych wyjść i miejsc pełnych ludzi. I naszym obowiązkiem jest to uszanować i nie wyciągać ich na siłę na miasto czy do restauracji. Masz prawo nie chcieć wychodzić na randki albo nie mieć czasu na przygotowania, dojazd i ostatecznie spotkanie w centrum. Jeśli twój partner nie może znieść ciągłego siedzenia w domu, to znaczy po prostu, że nie jesteście do siebie dobrze dobrani. Jeśli nie będziecie w stanie znaleźć sposobu na wspólne spędzania czasu, które będzie odpowiadać wam obojgu, przyjdzie czas na kompromisy, ale nigdy do niczego się nie zmuszaj!
2. Masz prawo nie wiedzieć, czego chcesz
Kojarzysz ten moment w komedii romantycznej, gdy główna bohaterka mówi, że sama nie wie, czego chce? Może Ci się wtedy wydawać, że Ty wiedziałabyś na jej miejscu, co wybrać, ale może się okazać, że postawiona w takiej sytuacji będziesz miała poważne wątpliwości. Nie ma w tym niczego złego, w końcu każdy ma prawo się wahać. Gorzej dzieje się, gdy twój partner naciska na Ciebie na szybkie podjęcie decyzji. Nie musisz się jednak do niego dostosowywać, o ile nie jest to sytuacja kryzysowa. Daj sobie czas i nie podejmuj decyzji, dopóki nie będziesz jej w pełni pewna.
3. Masz prawo nie zgadzać się na coś, na co twój partner naciska
To łączy się z punktem drugim, ale nie do końca. Nasz partner czasami będzie naciskał na nas w jakiejś kwestii, często ważnej dla niego z konkretnych względów. Jako partnerka powinnaś od czasu do czasu ustępować i godzić się na wyjścia czy jakiś zakup, ale nie musisz tego robić z zasady. Jeśli czujesz się z czymś niekomfortowo albo propozycja przekracza twoje granice, odmów. Twój partner ma obowiązek to zaakceptować i przestać naciskać. Jeśli jednak zacznie być agresywny, słownie lub fizycznie, nie czekaj na kolejny raz i od razu zakończ niebezpieczny związek!
4. Masz prawo robić rzeczy, które nie podobają się twojemu partnerowi
Oczywiście nie dotyczy to rzeczy, które mają jakikolwiek związek z nim, bo jeśli coś wymaga jego udziału, a on się nie zgodzi, to nie ma o czym mówić, musisz zaakceptować brak jego zgody. Chodzi jednak o inną, bardzo powszechną sytuacją, gdy partner zwraca Ci uwagę, że nie podoba Ci się sposób, w jaki się ubierasz albo twoje pasje. Masz prawo wyglądać i robić, co tylko zechcesz i twój partner nie ma w tej kwestii niczego do gadania. Jeśli nie jest w stanie pogodzić się z tym, jaka naprawdę jesteś, to najwyraźniej na Ciebie nie zasługuje i nie powinnaś kontynuować z nim związku.
5. Masz prawo wymagać wypełnienia obowiązków powierzonych twojemu partnerowi
Jeśli na początku związku umówiliście się na pewne zasady, masz prawo oczekiwać, że partner będzie ich przestrzegał. To samo dotyczy obowiązków, na które zgodził się w trakcie trwania waszego związku albo rzeczy, do których zrobienia zobligował się jednorazowo. Jeśli twoja druga połówka nie potrafi wywiązać się z obietnicy, będzie to mocno rzutowało na waszą przyszłość i jeśli już teraz Cię to drażni, możesz być pewna, że im dalej, tym będzie tylko gorzej. Warto więc zadać sobie podstawowe pytanie “czy jestem w stanie to znieść?”. Jeśli już teraz odpowiadasz “nie”, to zły znak dla waszego związku.
W ciągu ostatnich dwóch dekad podejście do związków międzyludzkich przeszło wiele zmian, co w dużej mierze wynika z postępu społecznego, ekonomicznego i technologicznego. Zmiany te odzwierciedlają zmieniające się wartości, rosnącą świadomość emocjonalną oraz ewolucję norm społecznych. Na przestrzeni lat można zauważyć, że współczesne związki są bardziej zróżnicowane, elastyczne, a także mniej poddane tradycyjnym normom i oczekiwaniom niż kiedyś.
1. Mniejsza presja na małżeństwo i stabilność relacji
Na początku XXI wieku małżeństwo wciąż było często uważane za konieczny krok w życiu dorosłego człowieka, zwłaszcza w bardziej konserwatywnych kulturach. Obecnie jednak coraz więcej ludzi wybiera inne formy życia we dwoje, takie jak kohabitacja, związki otwarte czy długoterminowe związki nieformalne, bez formalizacji relacji. Odkładanie decyzji o małżeństwie lub całkowite z niego rezygnowanie wynika z różnych czynników, w tym z większej autonomii finansowej i zawodowej kobiet, rosnącego znaczenia samorealizacji oraz przesunięcia priorytetów w stronę edukacji i rozwoju kariery.
2. Związki oparte na równości i partnerstwie
Współczesne relacje coraz częściej opierają się na idei równości między partnerami. Tradycyjne role, w których mężczyzna odpowiadał za utrzymanie, a kobieta za opiekę nad domem i dziećmi, uległy znaczącemu rozluźnieniu. Rola kobiety w związku ewoluowała, a dziś coraz częściej obie strony dążą do partnerstwa, gdzie odpowiedzialności są dzielone, a kariery zawodowe obu partnerów są równie ważne. Wzrost liczby kobiet na rynku pracy i ich rosnąca niezależność finansowa mają ogromny wpływ na dynamikę relacji.
3. Rola technologii i globalizacji
Jednym z najbardziej przełomowych czynników zmieniających podejście do związków jest rozwój technologii. Współczesne aplikacje randkowe, umożliwiają szybkie nawiązywanie nowych znajomości, a także znacznie poszerzają krąg potencjalnych partnerów. W przeciwieństwie do tradycyjnych metod randkowania, gdzie kontakty były często ograniczone do kręgów znajomych lub miejscowych społeczności, dzisiejsze pary mogą poznawać się na całym świecie.
Jednak technologiczne ułatwienia w zawieraniu znajomości mają także swoje ciemne strony. Zjawiska takie jak „ghosting” (nagłe zerwanie kontaktu bez wyjaśnień) czy „breadcrumbing” (okazywanie sporadycznego zainteresowania bez zamiaru angażowania się) stały się powszechnymi problemami, prowadząc do frustracji i trudności w budowaniu trwałych relacji.
4. Większa akceptacja dla różnorodnych form związków
W ostatnich latach rosnąca otwartość społeczeństw na różnorodność relacji międzyludzkich zaowocowała większą akceptacją dla alternatywnych form związków. Związki jednopłciowe, poliamoria, związki otwarte czy rodziny patchworkowe są dziś coraz bardziej powszechne i akceptowane w wielu kręgach społecznych. Ta zmiana jest widoczna szczególnie w krajach zachodnich, gdzie ustawodawstwo wspiera prawa mniejszości seksualnych, a społeczeństwo staje się coraz bardziej otwarte na różnorodność.
5. Większa świadomość emocjonalna i zdrowie psychiczne
We współczesnych związkach coraz większe znaczenie ma zdrowie psychiczne i emocjonalne. Pary i jednostki bardziej świadomie podchodzą do kwestii emocji, komunikacji i wzajemnych potrzeb. Popularność zdobywają terapie dla par, warsztaty dotyczące budowania zdrowych relacji oraz konsultacje z psychologami i terapeutami. Ta zmiana wynika z rosnącej świadomości, jak ważne są zdrowe wzorce relacji oraz unikanie toksycznych i przemocowych związków.
6. Zmiany w podejściu do rodzicielstwa
Obecne podejście do rodzicielstwa w kontekście związków również uległo transformacji. Coraz więcej par decyduje się na późne rodzicielstwo, lub całkowicie rezygnuje z posiadania dzieci, stawiając na karierę i samorealizację. Wzrost liczby rodzin patchworkowych oraz większa elastyczność w podziale opieki nad dziećmi świadczą o zmieniających się priorytetach. Dla wielu par założenie rodziny nie jest już kluczowym celem związku, co kontrastuje z wcześniejszymi oczekiwaniami społecznymi.
Zmiany, jakie zaszły w podejściu do związków od początku XXI wieku, są głęboko zakorzenione w przemianach społecznych, kulturowych i technologicznych. Współczesne związki są bardziej elastyczne, różnorodne i mniej oparte na tradycyjnych schematach. Równość, partnerstwo i samorealizacja stają się kluczowymi wartościami, a rosnąca świadomość emocjonalna i otwartość na różnorodność świadczą o postępie, jaki dokonał się w podejściu do miłości i relacji międzyludzkich w ciągu ostatnich dwóch dekad.