W obecnych czasach coraz więcej się mówi o tym, że związek powinien być partnerski. Jeszcze lata temu, nikt nie brał pod uwagę tego, żeby oboje małżonkowie byli dla siebie partnerami. Od zawsze rola kobiety i mężczyzny była jasno wyznaczona. Niestety czasy się zmieniają i rola partnera w związku jest bardzo ważna.
Czym jest partnerstwo w związku?
To nic innego jak równa odpowiedzialność za wszystkie obowiązki domowe. Kiedyś rola kobiety była taka, że wychowywała dzieci, dbała o dom i tworzyła ognisko domowe, zaś mąż pracował. Dziś role w większości się zmieniły i pracują oboje, zaś obowiązki w domu cały czas należą do kobiety. Z tego powodu coraz więcej kobiet domaga się, żeby partner był nie tylko małżonkiem, lecz także partnerem w życiu. To znaczy, iż powinien wziąć pod uwagę, że żona także pracuje i tak samo jak jemu, należy się jej odpoczynek. Zatem w sprawach domowych także jego działanie, np. wykąpanie dzieci czy sprzątnięcie po kolacji, powinno być naturalnym odruchem.
Czy partnerstwo w związku to tylko prace w domu i przy dzieciach?
Choć wiele osób tak uważa, nie jest to jedyny powód. W czasach, kiedy seks małżeński był tematem tabu, wiele osób uważało, że kobieta w tym czasie nie ma wiele do powiedzenia. Dziś wygląda to zupełnie inaczej. Obecnie seks partnerski to taki, w którym oboje zaspokajają swoje oczekiwania. Żadne z nich nie ukrywa przed drugim tego, czego oczekuje od związku i seksu, co bardzo buduje związek. W sytuacji, gdy para chce mieć rzeczywiście związek partnerski, nie ukrywa tego. Oboje mówią sobie, czego oczekują od drugiej osoby, włącznie z nastawieniem na seks partnerski.
Po co właściwie jest związek partnerski?
Wbrew pozorom nie jest to błaha sprawa, ponieważ tak naprawdę szczerość i partnerstwo w związku cementuje go, a rozwiązywane na bieżąco niejasności, budują relacje między małżonkami/czy partnerami Nie tylko psychologowie tak uważają, lecz sami zainteresowani, którzy takie zasady wprowadzili. Tacy ludzie zwrócili wyraźną uwagę, iż kiedy związek jest partnerski, o wiele łatwiej przechodzi on przez burze. To znaczy, że każdy problem, jaki się pojawi, jest natychmiast rozwiązywany. Kiedy problem jest bardzo duży i niezależny od danej osoby, to partnerzy się wzajemnie wspierają, co sprawia, że nawet najtrudniejsze problemy da się pokonać. Często w takiej sytuacji para doskonale zdaje egzamin z partnerstwa. Wychodzi z niego silniejsza i lepiej zespolona. Taki partner nie zarzuci bardzo zmęczonej i chorej kobiecie, „co ty robiłaś cały dzień”, ponieważ doskonale wie, co znaczy siedzenie w domu z dziećmi i opieka nad domem. Między innymi właśnie z tego powodu coraz więcej par staje się gorącymi zwolennikami partnerstwa w związku. Związek jest usłany ogromem problemów, zaś partnerstwo powoduje, że oboje wiedzą, czym jest opieka nad dziećmi, praca w domu itd.
Dla wielu mężczyzn, w takich związkach, to nie jest pomoc żonie, tylko wspólna praca, gdyż oboje tworzą dom. Tego rodzaju rozwiązania są najlepsze dla każdej pary, ponieważ wprowadzają współpracę i wspólną pomoc w rozwiązywaniu problemów.
Wirtualna przestrzeń stała się dla wielu z nas nowym forum wymiany myśli, emocji i budowania relacji. To tutaj, za pomocą zdań układanych na ekranie, staramy się wyrazić siebie, znaleźć zrozumienie, a czasem – choćby na chwilę – uciec od samotności. Jednak sposób, w jaki piszę ten artykuł, a Ty, Czytelniku, go odbierasz, oraz sposób, w jaki prowadzimy internetowe rozmowy, rzadko jest w pełni wolny od naszej przeszłości. Szczególnie głębokie piętno odciskają na nim doświadczenia, które noszą znamiona traumy. Trauma poprzednich związków – czy to toksycznych, zakończonych zdradą, pełnych manipulacji emocjonalnej lub po prostu milczenia – nie zostawia nas w spokoju, gdy siadamy przed klawiaturą. Wręcz przeciwnie, staje się niewidzialnym edytorem, który podpowiada nam słowa, każe nam kasować zdania, ostrzega przed otwarciem się lub, przeciwnie, pcha do nadmiernej ekspresji. To, co wysyłamy w cyfrową przestrzeń, to często nie tyle czysta, nieprzefiltrowana myśl, co komunikat przetworzony przez system obronny zbudowany z bolesnych wspomnień.
Każda rana zadana w bliskiej relacji tworzy w nas coś na kształt emocjonalnego radaru. Jego zadaniem jest wykrywanie potencjalnych zagrożeń, zanim zdążą nas one zranić ponownie. W realnym świecie działanie tego radaru może być maskowane przez społeczne konwenanse, uśmiech czy kontrolę nad mimiką. W świecie online, gdzie głównym narzędziem ekspresji jest tekst, ten mechanizm obronny ujawnia się z zaskakującą siłą. Osoba, która w poprzednim związku była stale krytykowana i pouczana, może w internetowych rozmowach przyjmować jedną z dwóch skrajnych postaw. Albo będzie pisała niezwykle ostrożnie, używając ciągłych kwalifikatorów: „może się mylę, ale…”, „to tylko moja opinia…”, „zastanawiam się, czy…”. Każde zdanie jest wówczas niczym żołnierz wysyłany na minowe pole – sprawdzany, zabezpieczany, gotowy do natychmiastowego wycofania. Albo przeciwnie – jej komunikaty staną się twarde, niemal agresywne w swej stanowczości, jak mur mający chronić delikatne wnętrze przed jakąkolwiek krytyką. W obu przypadkach źródłem tego stylu jest ten sam lęk: przed odrzuceniem, przed oceną, przed powtórką z bolesnej historii.
Jednym z najbardziej widocznych śladów pozostawionych przez traumatyczne związki jest nieufność. Zdrada, kłamstwa, gaslighting – wszystko to podkopuje fundamenty zaufania, nie tylko do konkretnego partnera, ale do ludzi w ogóle. W komunikacji online, gdzie brakuje tonu głosu, mowy ciała i dotyku, ta nieufność kwitnie w sposób szczególny. Stajemy się wtedy mistrzami analizy tekstu. Przeczytaną wiadomość rozkładamy na czynniki pierwsze. Dlaczego odpisał dopiero po trzech godzinach? Dlaczego użył kropki, a nie wykrzyknika? Czy to „ok” oznacza złość, czy po prostu pośpiech? Każdy, najdrobniejszy nawet element komunikatu, może zostać zinterpretowany jako potencjalny sygnał ostrzegawczy. Osoba, która doświadczyła zdrady, może w krótkiej nieobecności online partnera doszukiwać się śladów nowego oszustwa. Ktoś, kto był ofiarą gaslightingu – czyli manipulacji polegającej na podważaniu jego poczucia rzeczywistości – będzie z ogromną intensywnością szukał w zapisie rozmów dowodów na to, że jego odczucia są słuszne, że to, co widzi w tekście, jest prawdziwe. Komunikacja, która powinna być mostem, zamienia się w pole bitwy, na którym przeszłość nieustannie toczy walkę z teraźniejszością.
Z drugiej strony, trauma związana z odrzuceniem lub porzuceniem kształtuje zupełnie inny wzorzec zachowań. Osoba, która nosi w sobie taką ranę, może w komunikacji online przejawiać tzw. „lękowy styl przywiązania”. Przekłada się to na potrzebę ciągłego potwierdzania więzi. Może to być nieustanne pytanie: „Wszystko w porządku?”, „Na pewno się nie gniewasz?”, „Czy jesteś tam?”. Mogą to być długie, wielozdaniowe wiadomości, które są próbą zabezpieczenia się przed ciszą, która jest odbierana jako zapowiedź opuszczenia. Każda przerwa w rozmowie, każde nieodebrane połączenie, staje się źródłem ogromnego niepokoju, który można ukoić tylko poprzez natychmiastowy kontakt. Ten styl bywa męczący dla drugiej strony, która często nie rozumie jego źródła. Widzi jedynie nadmierną potrzebę uwagi, nie zdając sobie sprawy, że jest to wołanie o pomoc kogoś, kto został kiedyś pozostawiony sam na sam z swoim bólem i boi się, że historia się powtórzy.
Ciekawym i niestety bardzo powszechnym zjawiskiem jest także wpływ traumy na sposób, w jaki wyrażamy swoje potrzeby i granice. Osoba, która w poprzednim związku była ignorowana lub wyśmiewana za swoje uczucia, może w świecie online całkowicie zrezygnować z ich wyrażania. Będzie udzielała się w dyskusjach, ale unikała tematów osobistych. Będzie wspierała innych, ale sama nie poprosi o wsparcie. Jej profil społecznościowy może być idealnie wystylizowany, pełny uśmiechów i pozorów szczęścia, podczas ona sama, po drugiej stronie ekranu, czuje się niewidzialna i niezrozumiana. To forma samoochrony – skoro otwarcie się prowadziło do zranienia, to lepiej w ogóle się nie otwierać. Inni, przeciwnie, mogą używać internetu jako bezpiecznego ventila do uwalniania stłumionych emocji. Ich posty czy wiadomości mogą być pełne gniewu, pretensji, dramatycznych sformułowań. To często nie jest świadoma manipulacja, ale raczej nagromadzony ból, który wreszcie znalazł ujście. Ponieważ w świecie online nie widzimy bezpośredniego wpływu naszych słów na drugą osobę (jej łez, zdziwienia, złości), to ujście bywa szczególnie gwałtowne i niekontrolowane.
Nie można też pominąć roli traumy w kształtowaniu naszej reakcji na konflikty online. Dla kogoś, kto wychowywał się lub był w związku, gdzie konflikty przeradzały się w awantury, krzyki i przemoc słowną, każda, nawet najdrobniejsza różnica zdań w internecie, może uruchamiać mechanizm „walki lub ucieczki”. Reakcja „walki” objawia się jako agresywna, często obraźliwa odpowiedź. Celem jest wówczas nie merytoryczna dyskusja, ale psychologiczne pokonanie przeciwnika, zanim on zdąży nas zranić. Reakcja „ucieczki” to natychmiastowe wycofanie się z rozmowy, opuszczenie czatu, zablokowanie interlokutora przy pierwszym oznajmieniu napięcia. W obu przypadkach brak jest przestrzeni na zdrową, konstruktywną kłótnię, która jest nieodłącznym elementem każdej dojrzałej relacji. Przestrzeń online, z jej możliwością natychmiastowego cięcia więzi, szczególnie sprzyja tej drugiej, uciekającej strategii.
Warto zadać sobie pytanie: jak to możliwe, że doświadczenia z „realu”, z intymnej, bliskiej relacji, tak głęboko przenikają do świata bitów i pikseli? Odpowiedź leży w naturze ludzkiego mózgu. Część naszego mózgu zwana ciałem migdałowatym, odpowiedzialna za reakcje emocjonalne, a zwłaszcza za strach, nie odróżnia precyzyjnie zagrożenia fizycznego od emocjonalnego, ani tego pochodzącego z świata realnego od tego pochodzącego z wirtualnego. Kłótnia na czcie, gniewny komentarz, odrzucenie poprzez brak odpowiedzi na wiadomość – wszystko to może wywołać taką samą, silną reakcję neurologiczną, jak kłótnia przy kolacyjnym stole. Trauma wzmacnia te ścieżki nerwowe. Mózg uczy się: „sytuacja X (np. cisza partnera) prowadzi do bólu Y (opuszczenia)”. Kiedy w nowej relacji online pojawia się podobna sytuacja X, ciało migdałowate uruchamia alarm, zanim kora przedczołowa – odpowiedzialna za racjonalne myślenie – zdąży zanalizować, że to zupełnie inna osoba i inny kontekst. Dlatego nasze reakcje bywają nieproporcjonalne, zaskakujące nawet dla nas samych. To nie jest nasza „prawdziwa” jaźń, która działa, to zautomatyzowany system obronny, stworzony przez stare rany.
Istnieje jednak druga strona tego medalu. Świadomość tego, jak nasza przeszłość kształtuje naszą teraźniejszość online, jest pierwszym i najpotężniejszym krokiem ku zmianie. Zauważenie, że nasza paniczna potrzeba natychmiastowej odpowiedzi lub nasza tendencja do czytania między wierszami w poszukiwaniu zdrady, ma swoje źródło w dawnym bólu, jest momentem wyzwalającym. To moment, w którym możemy odzyskać kontrolę. Możemy zacząć oddzielać przeszłość od teraźniejszości. Kiedy poczujemy stary, znany lęk narastający podczas czekania na wiadomość, możemy zamiast pisać kolejne pytanie, zapytać samych siebie: „Czy mój niepokój jest reakcją na to, co dzieje się teraz, czy na to, co wydarzyło się wtedy?”. To proste, ale głębokie pytanie, może stać się przerwą między impulsem a działaniem, przestrzenią, w której rodzi się wolność.
Komunikacja online, pomimo wszystkich swoich wyzwań, może stać się także narzędziem leczenia. Daje nam coś, czego często brakuje w rozmowie twarzą w twarz – czas. Czas na przemyślenie odpowiedzi, na ułożenie swoich myśli, na uspokojenie emocji. Możemy wykorzystać ten dar. Zamiast reagować impulsywnie, możemy napisać wiadomość, a następnie odłożyć ją na piętnaście minut, przeczytać ponownie i dopiero wtedy zdecydować o wysłaniu. Możemy użyć emoji, by dodać kontekst emocjonalny, którego brakuje w suchym tekście: „To poważna rozmowa, ale nie jestem zły 😊”, „Martwię się tym, co powiedziałaś 🫤”. Możemy też, co jest aktem ogromnej odwagi w erze szybkich DM-ów i krótkich wiadomości, użyć klawiatury do wyrażenia naszej wrażliwości. Wysłanie wiadomości: „Hej, kiedy nie odpisujesz przez dłuższy czas, mój stary lęk przed odrzuceniem się uaktywnia. Wiem, że to irracjonalne, ale czy mógłbyś/mogłabyś o tym pamiętać?” – to akt budowania mostu nad przepaścią przeszłości. Wymaga to otwarcia się na ryzyko zranienia, ale jest to ryzyko podjęte świadomie, a nie pod wpływem strachu.
Najgłębszą transformacją, jaka może się dokonać, jest zmiana celu komunikacji. Dla osoby z traumą, celem często jest samoochrona. Pisze i czyta wiadomości, by uniknąć bólu. Jednak dojrzała relacja, czy to przyjacielska, czy romantyczna, nie może się opierać wyłącznie na unikaniu. Prawdziwym celem komunikacji, zarówno online, jak i offline, powinno być wzajemne zrozumienie i zbliżenie. Kiedy uświadomimy sobie, że nasze nadmiernie ostrożne lub nadmiernie agresywne style pisania uniemożliwiają osiągnięcie tego celu, możemy zacząć je korygować. Możemy zacząć pisać nie po to, by się bronić, ale by się dzielić. Nie po to, by kontrolować, ale by poznawać. To powolny proces, niczym nauka nowego języka. Wymaga cierpliwości wobec siebie i wobec drugiej osoby. Wymaga także wyrozumiałości, gdyż każdy z nas nosi w sobie jakieś blizny.
Wirtualny świat, z jego pozorną anonimowością i dystansem, wydaje się bezpieczną przystanią. Możemy tam stworzyć awatara siebie, który jest wolny od bólu przeszłości. Jednak prawda jest taka, że wchodzimy tam jako całe osoby, z naszymi ranami i naszymi mechanizmami obronnymi. To, jak piszemy, jak interpretujemy słowa innych, jak reagujemy na konflikty w sieci, to często bezpośredni przekaz z pola bitwy naszych dawnych związków. Rozpoznanie tych wzorców to nie słabość, ale przejaw wielkiej samoświadomości. To dopiero początek drogi. Drogi, która prowadzi od komunikacji sterowanej strachem do komunikacji wypływającej z autentyczności i wyboru. Drogi, na której stopniowo rozbrajamy nasz wewnętrzny system alarmowy i pozwalamy, by słowa, które wysyłamy w cyfrową próżnię, były nie tylko echem przeszłości, ale przede wszystkim szczerym głosem teraźniejszości, gotowym na prawdziwe, głębokie spotkanie z drugim człowiekiem, pomimo wszystkich ryzyk, które to za sobą niesie.
Jak utrzymać szczęście
Nie tylko w bajkach zdarzają się pary żyjące w poczuciu harmonii. Małżonkowie
wspierają się, a bycie razem przynosi im satysfakcje. Psychologowie oceniają jednak, z takich
małżeństw jest zaledwie 10 procent.
Umiejętność oderwania się od rodziców.
Przywiązanie do własnej rodziny może być przyczyną poważnych konfliktów z partnerem, szczególnie jeśli czuje się on zdominowany przez rodzinną koalicję współmałżonka. Nie wolno rodziców i rodzeństwa wciągać w kłótnie i nieporozumienia małżeńskie. Nawet najdrobniejsze spory trzeba rozwiązywać tylko między sobą
Poszukiwanie stronników, nie złagodzi napięcia w relacjach, z partnerem a zwiększy je, bo od małżonka oczekujemy lojalności. Problemem młodych par często bywa również nieumiejętność dzielenia uczuć, uwagi i czasu między dawną a nową rodzinę. Nierozwiązanie dylematu: rodzice czy partner może zburzyć małżeńskie szczęście. Jeśli rodzicom potrzebna jest pomoc, najlepiej udzielać jej wspólnie. Czasem jednak należy sprawę postawić jasno: mama i tata są nadal ważni i kochani, ale nie mogą stawać pomiędzy żoną i mężem. Oni tworzą już nową rodzinę.
Oddzielne mieszkanie i materialna niezależność.
W początkowej fazie związku młodzi powinni mieć prywatne terytorium, na którym będą mogli uwić, rodzinne gniazdo''. Obecność rodziców, babć, rodzeństwa wymusza podporządkowanie się zastanym regułom. Rodzice państwa młodych często ingerują w pierwsze próby tworzenia odrębności związku; pomagają, radzą lub wręcz narzucają swoje rozwiązania.
Nawet jeśli małżonkowie chcieliby powielać wzorce wyniesione z domów rodzinnych, powinni samodzielnie próbować wcielić je w życie. Warunkiem udanego startu jest też niezależność materialna. Nawet skromne środki, ale własne, są dobrą, szkolą, gospodarności. Korzystanie z pomocy rodziców ogranicza aktywność partnerów w poszukiwaniu źródeł zarobków, czy lepiej płatnej pracy.
Dzieci – oczekiwane i upragnione – miłość, ale także przyjaźń
Cementują, udany związek, zwłaszcza jeśli oboje małżonkowie ich pragną. Nie mogą natomiast być ratunkiem dla rozpadającego się małżeństwa
Posiadanie dzieci nakłada na partnerów dodatkowe obowiązki, wymaga większego inwestowania w rodzinę, także wielu wyrzeczeń. Pragnienie potomstwa powinno więc zostać urzeczywistnione w chwili, gdy małżonkowie czują się ze sobą szczęśliwi i bezpieczni.
Rodzicielstwo często tez zmienia cechy charakteru partnerów. Stają się oni cierpliwi i odpowiedzialni, a bywa z ich miłość, dopiero teraz przeobraża się, w dojrzałe uczucie. Najłatwiej przejść przez życie z osóbką, którą się lubi. Wzajemna sympatia, życzliwość, zrozumienie to coś więcej niż gorące.....