Ludzie nieraz zadają sobie pytanie, czy w naszym nowoczesnym, ciągle przyśpieszającym świecie jest miejsce na miłość. Na taką prawdziwą, romantyczną i dozgonną, rodem z filmów, czy dzieł literackich, jakie przeszły do kanonu lektur obowiązkowych. A może pytanie należy sformułować zupełnie inaczej, a mianowicie: „Czy miłość romantyczna istniej?”. Tutaj u niektórych pojawi się nuta niepokoju. Ktoś zapyta: „Ale jak to? Przecież od lat tworzę udany związek oparty na miłości”. Jednak znajdą się i tacy, których życie nieprzyjemnie doświadczyło. Być może kogoś nurtuje kwestia zasadności stwierdzenia, że miłość jest podstawą związku. Rzec można jedno – ten niezwykle subtelny temat można rozpatrywać na wiele sposobów i pewnie każdy z nich zawiera w sobie jakieś akceptowalne szerzej uzasadnienie.
Miłość to nie uczucie, czyli o odnajdywaniu ponadromantycznych powiązań
Miłość jest jedną z podstawowych potrzeb człowieka. Każdy pragnie być akceptowany i – najogólniej rzecz ujmując – dla kogoś ważny. Świadomość, że mamy kogoś, kto zawsze na nas czeka, wspiera oraz stawia na szczycie hierarchii życiowych priorytetów, stanowi motywację do podejmowania działań, a także do pracy nad samym sobą. Dotychczas powstało wiele definicji miłości, tworzonych głównie przez psychologów, filozofów, czy teologów. Choć posiadają one elementy wspólne, żadna nie jest tą – można powiedzieć - powszechnie obowiązującą. Nie ma jednego wytłumaczenia i sprecyzowania całego szeregu zachowań, motywów i odczuć, jakie towarzyszą stanowi określanemu mianem miłości. Zawarte wyżej, nieco kontrowersyjne stwierdzenie „miłość to nie uczucie”, również ma swoje uzasadnienie. Odwołamy się w tym miejscu do słów dra hab. Bartłomieja Dobroczyńskiego, związanego zawodowo z Instytutem Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Wskazuje on, że uczucia ze swej definicji są czymś krótkotrwałym. Miłość jego zdaniem jest stanem bliższym woli, aniżeli uczuciu, wymagającym zaistnienia i zaangażowania wielu różnych procesów psychologicznych, przy równoczesnym wspomaganiu ze strony intelektualnej. Można ją porównać do dbania o ogród – potrzeba do tego poświęcenia, czasu, samodyscypliny, powtarzalności pewnych zabiegów, a nawet specjalnego rozkładu zajęć i czasem bolesnych rezygnacji z pewnych rzeczy. Jest to więc coś bardzo złożonego.
Często słyszymy, że między dwojgiem ludźmi musi być chemia. Stwierdzenie to przeniknęło do języka potocznego ze świata nauki. Ktoś na sam widok lub zapach drugiej osoby doznaje euforycznych stanów, przypominających te po zażyciu alkoholu lub środków odurzających. Istnienie takiej „chemii” można nawet sprawdzić za pomocą przyrządów mierzących parametry fizjologiczne – synchronizują się oddechy i rytmy serca. Wszystko to ma podłoże ewolucyjne. Powyższe czynniki wskazują na swego rodzaju seksualno-rozrodcze dopasowanie. Wszystko to często łączy się z niemal bezkrytycznym postrzeganiem partnera i trwa dwa, góra cztery lata. Po tym czasie ktoś nagle orientuje się, że porywająca spontaniczność tak naprawdę jest brakiem chęci życiowej stabilizacji, a uroczy śmiech w rzeczywistości przypomina rechot. Psychologowie uznaliby, że te minione lata były czasem na znalezienie nowych, stabilnych powiązań między osobami, zbudowanie odpowiedniej więzi i wewnętrzne wyrażenie zgodny na „bycie razem”. Związek musi przejść na wyższy poziom, stać się swego rodzaju instytucją. Dwoje ludzi zaczynają łączyć interesy i problemy dnia codziennego – zakup domu lub mieszkania, wybór sprzętów, kredyt, planowanie urlopu itd. Niektóre pary nie wytrzymują tej próby.
Miłość to za mało – tajemnice szczęśliwego związku
Czy sama miłość wystarczy, aby wieść szczęśliwe życie w udanym związku? Danielle B. Grossman, kalifornijska psychoterapeutka specjalizująca się w terapii rodzin oraz par stworzyła długą listę emocjonalnych umiejętności, jakie jej zdaniem są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania związku. Po pierwsze istotne jest rozpoznawanie emocji odczuwanych przez partnera w danej chwili, a także nazywanie i bezpośrednie komunikowanie swoich emocji. Maskowanie, tłumienie w sobie, albo oczekiwanie, że druga osoba odgadnie co nas dręczy, nie jest właściwym działaniem. Tak samo istotne jest radzenie sobie z emocjami w taki sposób, aby nie dopuścić do ich destruktywnego wpływu na partnera. Ciągłe odreagowywanie lub zwracanie się do drugiej osoby bez należnego jej szacunku, jest niedopuszczalne. Tak samo jak nieumiejętność przyjmowania odpowiedzialności na swoje czyny i nieprzepraszanie za nie. Kolejna kwestia to zdolność śmiania się z siebie i spojrzenia na wszystko ze zdrowym dystansem. Niezastąpiona jest też umiejętność przyjmowania słusznej krytyki, bez zaprzeczania, czy stosowania takich taktyk jak obwinianie i zastraszanie. Co jeszcze jest ważne? Dalej amerykańska badaczka wskazuje na następujące aspekty:
- stawianie granic mając na uwadze swoje zdrowie fizyczne i psychiczne
- umiejętność samodzielnego funkcjonowania w społeczeństwie; brak uzależnienia od partnera.
- akceptacja opinii i przekonań partnera, odmiennych od naszych; akceptowanie różnic między nami a partnerem.
- brak chęci do kontroli partnera i stosowania szantażu emocjonalnego.
Na koniec wskazuje na umiejętność akceptacji nudy i prozy życia, a także ujemnych cech charakteru partnera, czy tego, że nie zawsze będziemy zrozumiani. Cenne jest skoncentrowanie się na tym co jest, a nie rozpamiętywanie tego co było. Trzeba też pogodzić się ze świadomością, że każdy wybór ma swoje plusy i minusy, z którymi nieraz przyjdzie nam się mierzyć do końca życia.
Rozpoznanie, czy mężczyzna naprawdę szuka związku, a nie tylko chwilowej przygody, to jedno z kluczowych wyzwań współczesnych relacji. Szczególnie w czasach, gdy kontakty międzyludzkie coraz częściej rozpoczynają się w przestrzeni wirtualnej, a tempo życia nie sprzyja cierpliwemu poznawaniu się, wiele kobiet zadaje sobie pytanie: czy jego intencje są poważne, czy to tylko gra? Odpowiedź nie zawsze jest oczywista, ale istnieją subtelne sygnały, które – jeśli potrafimy je dostrzec – mogą powiedzieć więcej niż słowa.
Pierwszym i być może najważniejszym wskaźnikiem są jego czyny, a nie deklaracje. Wielu mężczyzn potrafi używać pięknych słów, mówić o wspólnej przyszłości, komplementować i snuć plany, które jednak nigdy nie zostają przekute w konkretne działania. Mężczyzna, który rzeczywiście szuka związku, nie tylko mówi o zaangażowaniu, ale również podejmuje realne kroki w kierunku budowania relacji. Chce poznawać kobietę w różnych kontekstach, interesuje się jej codziennością, wartościami, planami na przyszłość. Nie unika rozmów o emocjach, nie zbywa tematów dotyczących związku i nie odsuwa ich w czasie pod pretekstem, że „jeszcze za wcześnie”.
Istotnym sygnałem jego powagi jest także sposób, w jaki traktuje czas. Mężczyzna szukający jedynie przygody zazwyczaj inwestuje w relację tylko tyle, ile musi – dąży do spotkań głównie wtedy, gdy jemu to pasuje, a relacja rozwija się w rytmie jego nastrojów. Unika regularności, znika na kilka dni bez wyjaśnienia, potem wraca z entuzjazmem, by znów się oddalić. Dla kontrastu, mężczyzna zainteresowany związkiem dba o kontakt, stara się być obecny i przewidywalny. Nawet jeśli ma dużo obowiązków, znajduje sposób, by dać znać, że myśli, że pamięta, że jest zaangażowany. Nie musi być dostępny cały czas, ale nie znika bez śladu i nie pojawia się wyłącznie wtedy, gdy czegoś potrzebuje.
Kolejnym aspektem, na który warto zwrócić uwagę, jest gotowość do emocjonalnej otwartości. Mężczyzna, który naprawdę szuka związku, nie boi się stopniowo odsłaniać swoich myśli, opowiadać o swoich przeżyciach, wartościach i przeszłości. Nie ucieka przed pytaniami, które wymagają szczerości, nawet jeśli są trudne. Nie wstydzi się swoich emocji i nie udaje, że ich nie ma. Osoba szukająca przygody będzie raczej unikała głębszych tematów, próbując utrzymać relację na powierzchownym poziomie. Może sprawiać wrażenie zabawnego, ekscytującego, ale emocjonalnie pozostaje niedostępny – nie dzieli się sobą w pełni, nie mówi o lękach, marzeniach, nie zaprasza do swojego świata.
Znaczenie ma również to, jak mężczyzna reaguje na granice i tempo, jakie kobieta wyznacza. Jeśli szuka jedynie krótkiej przygody, będzie dążył do jak najszybszego zbliżenia fizycznego i może próbować wywierać presję, choćby w subtelny sposób. Może sugerować, że „to naturalne”, że „wszyscy tak robią”, że „trzeba się sprawdzić w łóżku, zanim powstanie coś więcej”. Kiedy kobieta nie ulega, może się wycofać, stracić zainteresowanie lub wręcz zniknąć. Z kolei mężczyzna, który szuka prawdziwej relacji, akceptuje tempo kobiety. Nie spieszy się, nie ponagla, ale jest cierpliwy i wyrozumiały. Rozumie, że intymność rodzi się z zaufania i nie próbuje tego procesu przyspieszać.
Zwracając uwagę na jego zaangażowanie w życie kobiety, można dostrzec kolejne sygnały. Mężczyzna, który szuka związku, będzie chciał poznać nie tylko ją samą, ale również jej świat – jej przyjaciół, rodzinę, zainteresowania. Nie chodzi o to, że od razu musi uczestniczyć w spotkaniach rodzinnych, ale jego ciekawość i chęć uczestniczenia w codzienności kobiety są wyraźne. Będzie zadawał pytania, słuchał z uwagą, pamiętał o ważnych datach i wydarzeniach. Jeśli natomiast jego zainteresowanie kończy się na powierzchownych rozmowach i spotkaniach organizowanych wyłącznie według jego wygody, może to świadczyć o braku chęci do tworzenia głębszej więzi.
Ważną rolę odgrywa również spójność pomiędzy słowami a zachowaniem. Mężczyzna, który mówi, że szuka poważnego związku, ale jednocześnie flirtuje z innymi kobietami, unika rozmów o przyszłości lub bagatelizuje emocje, wysyła sprzeczne sygnały. Warto wtedy zadać sobie pytanie, czy jego deklaracje nie są jedynie maską mającą na celu utrzymanie kontaktu, bez rzeczywistej gotowości do zaangażowania. Prawdziwa intencja zawsze znajduje wyraz w postawie – i jeśli zachowanie mężczyzny regularnie budzi niepokój, niepewność lub poczucie, że coś jest „nie tak”, intuicja często nie myli.
Nie można też pominąć jego przeszłości i sposobu, w jaki o niej mówi. Mężczyzna, który ma za sobą przemyślane relacje, potrafi mówić o byłych partnerkach z szacunkiem i zrozumieniem, nawet jeśli związki się rozpadły. Nie obarcza kobiet winą za swoje niepowodzenia i nie przedstawia siebie jako wiecznej ofiary. To, jak mówi o innych kobietach, wiele mówi o tym, jak będzie traktował nową partnerkę. Jeśli natomiast pojawia się ton pogardy, złości, cynizmu lub przekonania, że „wszystkie są takie same”, może to świadczyć o niedojrzałości emocjonalnej i niezdolności do budowania zdrowej relacji.
Równie istotne jest to, czy mężczyzna potrafi podejmować zobowiązania. Nie chodzi od razu o planowanie wspólnego życia, ale o drobne codzienne deklaracje – czy dotrzymuje słowa, czy stara się być punktualny, czy można na niego liczyć w prostych sprawach. Mężczyzna, który traktuje kobietę poważnie, nie wystawia jej na próby, nie gra emocjonalnie, nie znika bez wyjaśnień. Nie boi się rozmawiać o przyszłości, nawet jeśli nie jest jeszcze gotowy na konkrety – potrafi powiedzieć, że relacja jest dla niego ważna i że chce ją rozwijać.
Trzeba również pamiętać, że mężczyzna szukający związku nie będzie unikał trudnych tematów. Potrafi rozmawiać o różnicach zdań, konfliktach i obawach, bo wie, że prawdziwa bliskość rodzi się właśnie w dialogu. Nie ucieka w milczenie, nie obraża się dziecinnie, nie traktuje konfliktu jako powodu do zakończenia znajomości. Szuka porozumienia, chce zrozumieć drugą stronę i nie boi się konfrontacji – nie po to, by wygrać, ale by zbudować coś trwałego. Taki sposób reagowania jest znakiem emocjonalnej dojrzałości i gotowości do tworzenia realnej więzi.
Mężczyzna naprawdę zainteresowany związkiem potrafi też być konsekwentny – zarówno w obecności, jak i w emocjonalnym zaangażowaniu. Nie zmienia nastrojów z dnia na dzień, nie rzuca nieprzemyślanych obietnic, nie wciąga kobiety w emocjonalny rollercoaster. Zamiast wzbudzać niepewność, buduje stabilność. Daje przestrzeń, ale również dba o bliskość. Potrafi być obecny nie tylko wtedy, gdy wszystko układa się dobrze, ale także wtedy, gdy pojawiają się trudności. Jest partnerem w dosłownym znaczeniu tego słowa – kimś, na kim można polegać.
Rozpoznanie prawdziwych intencji wymaga czasu, obserwacji i przede wszystkim uważności na własne emocje. Kobieta, która zna swoją wartość, potrafi rozpoznać, kiedy jest traktowana poważnie, a kiedy tylko jako przelotna przygoda. Nie pozwala się oszukiwać, bo ufa swojej intuicji i nie boi się stawiać granic. Nie idealizuje mężczyzny, ale patrzy na niego realistycznie – przez pryzmat jego czynów, a nie słów. Wie, że miłość nie polega na ciągłym czekaniu, niepewności i analizowaniu każdej wiadomości. Miłość, której warto szukać, daje spokój, nie lęk; pewność, nie domysły; obecność, nie emocjonalną huśtawkę.
W czasach, gdy wiele relacji kończy się zanim naprawdę się zacznie, warto mieć odwagę, by patrzeć głębiej. Mężczyzna, który naprawdę szuka związku, nie ukrywa się za grami, unikami i niejasnością. Jego obecność jest stała, a intencje klarowne. Nie udaje, nie oszukuje, nie zwodzi. I choć na początku może nie robić takiego wrażenia, jak ktoś bardziej tajemniczy czy intensywny emocjonalnie, to właśnie on ma największy potencjał, by stworzyć coś prawdziwego i trwałego.
Każda kobieta powinna zawsze wyglądać schludnie i elegancko. Wygląd stanowi atrybut praktycznie każdej z nas. Mężczyźni zwracający na nas uwagę powinni nam schlebiać, jednak my powinnyśmy zawsze zachowywać się w takt. Perfumy mogą okazać się największą bronią kobiety, która chce utrzymać schludny wygląd. Zapach potrafi być naszym atrybutem i dzięki niemu inni z łatwością mogą nas rozpoznać. Przyjaźń również ma wiele wspólnego z perfumami - dobre perfumy to idealny prezent na urodziny. Niektórzy wolą cięższe zapachy, bardziej cytrusowe bądź słodkie. Mężczyżni czują jednak jeszcze kobiece feromony - ten zapach ich najbardziej przyciąga. Schludny wygląd oznacza również potrzebę ubierania się pod standardy ubioru obowiązujące w danym miejscu. Oznacza to, że np. na oficjalną uroczystość będzie trzeba ubrać eleganckie ubrania, gdy na wyjście ze znajomymi do kina można ubrać wygodne jeansy i bluzę z kapturem. Niektórzy mówią, że wygląd to nie wszystko. Moim zdaniem jednak reprezentuje on nas samych co czyni go ważnym.