Szekspirowski bohater, odczuwając melancholię, Danię nazywa “więzieniem”; Hamlet dziś zostałby zupełnie zmarginalizowany w swej opinii - to kraj ludzi najszczęśliwszych na świecie, co zgodnie podają wszelkie rankigi i badania ludzkiego szczęścia. W tym nieodległym od nas przytulnym kraju życie jest “hyggelig” - właśnie tak ciepłe i miękkie, jak trudna wymowa tego pojęcia, które powinno się wymawiać jak “hu/ygr”. Nie ma dosłownego tłumaczenia tego, czym jest “hygge” - nie jest to ani po prostu szczęście, ani tym bardziej modna dziś “uważność” czy “dobrostan” (z ang. wellness/wellbeing) i związany z tym nieomal “przemysł szczęścia”. Słowo ma bowiem wiele odcieni znaczeniowych, z których najbardziej centralne jest “błogość, zaowolenie, przyjemna chwila, dobry nastrój, miła atmosfera, opieka, poczucie bezpieczeństwa”. To swoisty zlepek znaczeniowy, który grozi tym, że w pewnym momencie wszystko, co pozytywne staje się “hygge” - i tak mamy “hygge-mieszkania” i cały przemysł dizajnersko-wnętrzarski, “hygge-modę” i topowe blogi modowe o ubraniach skandynawskich i duńskich szczególnie, “hygge-przedmioty” - zwłaszcza nastrojowe świeczki zapachowe, ledowe, dyskretne boczne oświetlenie do kuchni czy łazienki albo salonu - najbardziej “hyggowych” miejsc w naszych mieszkaniach i domach. Co to właściwie jest to “hygge” i jak je rozumieć?



Doświadczaliście je Państwo nie raz: proszę sobie wyobrazić, że leżycie na plaży nad egzotycznym morzem na wyspie z palmami, w ręku trzymacie gin z tonikiem, na kolanach leży fascynująca lektura, a dokoła są uśmiechnięci ludzie; czas przyjemnie zwalnia, nie trzeba sie nigdzie spieszyć, telefon jest wyłączony i nie ma z “tyłu głowy” żadnych zleceń firmowych “na wczoraj”; to wtedy są kameralne momenty, kiedy można przeżyć “hygge”. Jest przeciwieństwem nie tylko stresującego trybu życia, ale i stresującej mody na “zdrowy tryb życia” (gin z tonikiem), a także “techniki motywacyjne i aktywizujące” oraz wszelka stresująca “praca z ciałem”. Nic-nie-robienie nie jest łatwe - gdy współczesny człowiek jest niemal zrośnięty z telefonem, tabletem i laptopem, bardzo trudno początkowo przestawić się na tryb “off-line”, zwolnić, zatrzymać się, przystanąć…



Skąd wzięła się moda na hygge, czyli duński sposób na odwiecznie i w wielu przypadkach stale nas zawodzące i rozczarowujące szczęście doczesne? Dania to mały kraj, z sześcioma milionami ludności, niskim bezrobociem, rozbudowaną siecią świadczeń socjalnych, z niewielkimi różnicami między najlepiej i najgorzej zarabiającymi, a przy tym specyficznym klimatem społecznym, gdzie w obliczu wielu zawieruch dziejowych bardziej niż rywalizacja liczą się współpraca, społecznikostwo, utrzymywanie zdrowych relacji sąsiedzkich i rodzinnych; gdzie polityka nie ingeruje tak bardzo w prywatne przestrzenie. Dania ma przez połowę roku chłodną pogodę, stąd Duńczycy częściej spędzają w domu, skąd dzięki technologii mogą wykonywać pracę zdalną; więzi rodzinne są mocniejsze, a zamiast indywidualnej ścieżki “samospełnienia” liczy się nastawienie na potrzeby bliskich i empatia, którą przejawiają w wysokim stopniu.
Ludzkość od samych początków istnienia, nadal mimo wysiłków nauki spowitych tajemnicą, poszukiwała recepty na “wieczne szczęście”, eliksir młodości, a nawet alchemiczny kamień nieśmiertelności. Filozofowie i prorocy bardzo podobnie pojmowali los ludzki jako ciężki, lokując złote czasy w mitycznym edenie lub w krainie złotego eldorado; dopiero później sformułowano maksymę “carpe diem”, czyli “łap chwilę”, żyj i ciesz się z małych rzeczy. Zamiast wielkich czynów wojennych czy w dziedzinie sztuki, rozpoczęto poszukiwanie szczęścia w małych, drobnych sprawach codzienności; taki właśnie jest “hygge” - drobne przyjemności, miłe niespodzianki sprawiane najbliższym, wśród których Duńczycy spędzają o wiele więcej czasu niż reszta Europy.



Samo słowo wywodzi się ze staronordyckiego i pierwotnie oznaczało tam “myśleć” lub “być zadowolonym”; potem poprzez język norweski w XIX wieku zostało przejęte przez kulturę duńską i od razu stało się hasłem wywoławczym dla różnych bardzo spraw, które łączy jedno - mają nieść błogość, spokój i zadowolenie, nie mające jednak nic wspólnego z poszukiwaniem skrajnych doznań (ekstazy, rozkoszy), lecz raczej ze swobodną medytacją nad płynącą wolno rzeką, zachodzącym z wolna słońcem czy cieknącym i lekko szeleszczącym kranem, którego nie trzeba od razu reperować.



Zjawisko “hygge”, tak naturalne dla Duńczyków, jak wolność dla Amerykanów czy specyficzne zwyczaje kulinarne Włochów, staje się zrozumiałe, gdy popatrzymy szerzej: ludzie nie chcą już - jak w średniowieczu - czekać na sławę pośmiertną albo nawet nagrodę w zaświatach, lecz czuć się spełnionymi już “tu i teraz”; na temat szczęścia wiele napisano, a najważniejszym kontekstem dla “hygge” jest z jednej strony wspomniane hasło “carpe diem”, mające starożytny rodowód, jak i romantyczne filmy z nieodzowną atmosferą na kolacji przy świecach we dwoje; to jednak jeszcze nie tłumaczy swoistości tego, co pod pojęciem “hygge” rozumieją sami zainteresowani. Po pierwsze, oni sami dziwią się, że tak trudno Europejczykom zrozumieć, że hyggelig nie łączy się ani trochę z postawą konsumocyjną, a tym bardziej - hedonistyczną. Prędzej ze stoicką mądrością w przyjmowaniu i akceptacji drobnych przyjemności, które niesie nie życie oglądane w całości, lecz każdy jeden dzień z osobna. Jednak i to nie jest wyróżnikiem hygge, ponieważ każdy naród ma swoje “hygge” - i tak np. dalekowschodnia sztuka parzenia herbaty i związany z tym wielogodzinny nieraz rytuał czy brazylijskie świętowanie karnawału to też odpowiedniki bycia w hygge; jednak specyficzne dla Duńczyków jest co innego: wspólne spędzanie dużej ilości czasu, niezależnie od przeszków i trudności w relacjach, bez względu na trudną nieraz w Danii pogodę i klimat; to sztuka bycia razem bez ciążącego uczucia, że “trzeba już iść”, coś załatwić, albo usiąść ze słuchawkami i zanurzyć się w muzyce; zamiast tego Duńczycy słuchają muzyki razem, a pomaga im w tym sieć małych, nastrojowych karczm i gospod, gdzie można zjeść regionalne i zdrowe posiłki, i popatrzeć bez robienia niczego na rozciągający się za oknem elegijno-melancholijny nieco pejzaż, pełen łąk i wrzosowisk.



Żeby zrozumieć, dlaczego Duńczykom udaje się to, czego nie udaje się nawet sąsiadom, trzeba wyjaśnić, że kraj jest mały, co sprzyja poczuciu wspólnoty i zbudowanej na wspólnych kodach kulturowych tożsamości narodowej; Duńczycy są przywiązani do dobrych tradycji, a zarazem otwarci na wszystko, co nowoczesne; z jednej strony z Danii płynie rzeka mleka i wyjeżdża w świat świetne masło, do kultury krajów ościennych przenika literatura (Hans Christian Andersen był Duńczykiem), a z drugiej - to świetnie zorganizowane państwo, mimo najwyższego poziomu podatków, które umożliwiają utrzymanie małej grupy bezrobotnych z daleka od śladowej szarej strefy, państwo rzeczywiście przyjazne obywatelom. Stąd tak chętnie odwiedzane przez Niemców czy Szwedów.

W kontekście platform do nawiązywania relacji istnieje fundamentalna i często niewygodna prawda: w procesie pierwszego, błyskawicznego wyboru, jedno dobre, autentyczne i atrakcyjne zdjęcie ma siłę rażenia większą niż najpiękniej napisany, inteligentny i pełen osobistych szczegółów opis. To stwierdzenie brzmi powierzchownie, a nawet cynicznie, jednak jego źródła sięgają głęboko w neurobiologię, psychologię ewolucyjną i sposób, w jaki ludzki mózg przetwarza informacje w warunkach cyfrowego przeciążenia. Nie oznacza to, że opis jest nieistotny – przeciwnie, jest kluczowy dla jakości relacji, która może się później rozwinąć. Jednakże, aby w ogóle dostać szansę na pokazanie tej jakości, trzeba najpierw zatrzymać na sobie uwagę i wywołać pozytywną, natychmiastową reakcję. A to w środowisku, gdzie użytkownik w ciągu sekundy przesuwa dziesiątki profili, jest zadaniem niemal wyłącznie wizualnym. Mózg człowieka jest przede wszystkim maszyną wzrokową, przystosowaną do błyskawicznej oceny na podstawie obrazu. To dziedzictwo ewolucyjne, które każe nam w ułamku sekundy oceniać potencjalne zagrożenia, sojuszników i partnerów. W świecie aplikacji randkowych proces ten zostaje zdjęty z okoliczności łagodzących i zredukowany do czystej formy: lewy suwak (odrzucenie) lub prawy suwak (zainteresowanie) podejmowany jest najczęściej zanim użytkownik w ogóle przeczyta pierwsze słowo opisu. Zdjęcie jest więc biletem wstępu, bramą, którą trzeba przekroczyć, aby w ogóle zostać zauważonym jako potencjalna osoba do rozmowy. Nawet najbardziej poruszający opis pozostanie nieczytany, jeśli zdjęcia nie wywołają tej pierwotnej, instynktownej chęci dowiedzenia się więcej. To dlatego inwestycja w dobre, różnorodne i autentyczne fotografie jest absolutnie kluczową, a często zaniedbywaną strategią. Wysiłek włożony w ich przygotowanie i selekcję zwraca się w postaci zwiększonej liczby dopasowań, co, jakkolwiek trywialnie by to nie brzmiało, daje nam po prostu większą pulę osób, z którymi możemy następnie nawiązać jakościowy kontakt na poziomie słowa. To nie jest kwestia „płytkości”, a pragmatyzmu wobec mechanizmów platformy, która sama w sobie faworyzuje bodźce wizualne.

Dlaczego tak się dzieje? Mechanizm ten można zrozumieć przez pryzmat ekonomii uwagi i kognitywnego lenistwa (cognitive load). Użytkownik przeglądający serwisy umożliwiające poznawanie nowych ludzi dokonuje tysięcy mikro-decyzji. Jego mózg szuka dróg na skróty, by nie przeciążać się informacjami. Czytanie opisu wymaga zaangażowania kory przedczołowej, obszaru odpowiedzialnego za analizę, refleksję i podejmowanie świadomych decyzji. Oglądanie zdjęcia angażuje szybsze, starsze ewolucyjnie struktury, związane z emocjami i intuicyjnymi ocenami. Platforma jest zaprojektowana tak, by ułatwiać tę szybką, intuicyjną selekcję – interfejs oparty na przesuwaniu kart zachęca do reakcji „tak/nie” w oparciu o pierwsze wrażenie wizualne. Co więcej, zdjęcie przekazuje informacje, które opis może jedynie opisywać, ale nigdy w pełni oddać. Chodzi tu nie tylko o atrakcyjność fizyczną w klasycznym rozumieniu, ale o cały pakiet danych społecznych i osobowościowych, które mózg błyskawicznie odczytuje. Postawa ciała na zdjęciu (otwarta czy zamknięta), wyraz twarzy (szczery uśmiech angażujący oczy, czy wymuszony grymas), kontekst (czy osoba jest w podróży, na imprezie z przyjaciółmi, z psem, podczas pasji), a nawet jakość i styl fotografii mówią bardzo dużo o pewności siebie, stylu życia, energii i potencjalnej kompatybilności. Można napisać „jestem otwarty i towarzyski”, ale zdjęcie, na którym stoi się sztywno i samotnie przed lustrem, przekazuje zupełnie przeciwny komunikat. Podświadomie szukamy spójności między obrazem a opisem. Jeśli zdjęcie wygląda na sprzed 10 lat, a opis mówi o szczerości – pojawia się dysonans. Jeśli zdjęcia są ciemne, posępne, a opis pełen optymizmu – mózg odczytuje to jako niespójność i może to działać jak czerwona flaga. Dlatego dobre zdjęcia to nie tylko te, na których ktoś „ładnie wygląda”. To przede wszystkim fotografie autentyczne, aktualne i opowiadające historię. Zdjęcie z podróży, na którym osoba się śmieje, zdjęcie z przyjaciółmi pokazujące integrację społeczną, zdjęcie z hobby, na którym widać zaangażowanie – każde z nich działa lepiej niż tysiąc słów, bo pokazuje, a nie opowiada. Opis jest w tym momencie dopełnieniem i pogłębieniem tego, co zdjęcia już zasygnalizowały. Jego rolą jest dostarczenie kontekstu, wartości, poczucia humoru i intelektu, które na zdjęciach mogą być jedynie zasugerowane. Ale bez tego pozytywnego pierwszego sygnału wizualnego, opis nie dostanie szansy, by zabłysnąć.

Co zatem oznacza „dobre zdjęcie” w praktycznym sensie dla mężczyzny tworzącego profil? To nie musi być profesjonalna sesja w studio (choć taka może pomóc), ale przede wszystkim świadomość przekazu. Przede wszystkim, jakość techniczna: dobre oświetlenie (najlepiej naturalne), ostrość, odpowiednia kadracja pokazująca twarz i postawę. Po drugie, różnorodność i kontekst: jedno zdjęcie portretowe (uśmiech, kontakt z obiektywem), jedno zdjęcie w działaniu (podczas hobby, sportu), jedno zdjęcie społeczne (z przyjaciółmi, ale gdzie jesteś wyraźnie widoczny) i ewentualnie jedno zdjęcie pełnej postaci w ciekawym otoczeniu. Unikać należy: zdjęć w lustrze łazienkowym, zdjęć z obciętymi głowami byłych partnerek, zdjęć wyłącznie w grupie, gdzie trudno cię rozpoznać, oraz zdjęć sprzed wielu lat. Po trzecie, i najważniejsze, autentyczność. Sztuczny uśmiech, przymusowa poza „macho”, nadmierna retusz – wszystko to jest wyczuwalne i działa odpychająco. Szczery, choć niedoskonały uśmiech, spojrzenie, które angażuje, swobodna postawa – to przyciąga. Dla mężczyzny na aplikacji randkowej kluczowe jest też unikanie pewnych stereotypów: zdjęć wyłącznie z rybą/upolowaną zwierzyną (chyba że to absolutnie kluczowa część jego życia i szuka kogoś podobnego), zdjęć wyłącznie w klubie z butelką w ręku, czy serii identycznych, ponurych portretów. Większość kobiet szuka na zdjęciach nie tylko atrakcyjności fizycznej, ale wskaźników dobrego charakteru, stabilności emocjonalnej i potencjału na interesujące życie. Zdjęcie, na którym mężczyzna się śmieje z przyjaciółmi, świadczy o umiejętności budowania relacji. Zdjęcie z podróży – o ciekawości świata. Zdjęcie podczas gotowania czy z psem – o domowych, opiekuńczych skłonnościach. To są komunikaty, które działają bezpośrednio na podświadomość, często skuteczniej niż najbardziej wyszukany opis. Ostatecznie, zrozumienie tej „męskiej prawdy” nie polega na sprowadzeniu wszystkiego do wyglądu, lecz na strategicznym uznaniu, że w grze, której zasady dyktuje interfejs i ludzka psychologia, zdjęcie jest pierwszą i najważniejszą walutą. Inwestując w nie mądrze, zyskujemy kapitał uwagi, który następnie możemy wykorzystać, by poprzez opis i rozmowę pokazać pełnię swojej osobowości, wartości i tego, co naprawdę czyni nas dobrym partnerem. To pragmatyczne podejście, które zwiększa szanse na sukces bez rezygnacji z autentyczności.

Dla wielu osób związek to ciągłe wyrzeczenia i rezygnowania z rzeczy dla nas ważnych dla naszego partnera. Prawda jest jednak taka, że jakbyśmy wszyscy podchodzili tak do związków, to nikt nie byłby szczęśliwy i spełniony. Wiele osób nie do końca rozumie, że związek powinien służyć obu stronom i że mamy takie samo prawo, jak nasz partner, a on ma obowiązek to uszanować.


1. Masz prawo nie chcieć wychodzić na randki
Są osoby, które nie lubią ciągłych wyjść i miejsc pełnych ludzi. I naszym obowiązkiem jest to uszanować i nie wyciągać ich na siłę na miasto czy do restauracji. Masz prawo nie chcieć wychodzić na randki albo nie mieć czasu na przygotowania, dojazd i ostatecznie spotkanie w centrum. Jeśli twój partner nie może znieść ciągłego siedzenia w domu, to znaczy po prostu, że nie jesteście do siebie dobrze dobrani. Jeśli nie będziecie w stanie znaleźć sposobu na wspólne spędzania czasu, które będzie odpowiadać wam obojgu, przyjdzie czas na kompromisy, ale nigdy do niczego się nie zmuszaj!


2. Masz prawo nie wiedzieć, czego chcesz
Kojarzysz ten moment w komedii romantycznej, gdy główna bohaterka mówi, że sama nie wie, czego chce? Może Ci się wtedy wydawać, że Ty wiedziałabyś na jej miejscu, co wybrać, ale może się okazać, że postawiona w takiej sytuacji będziesz miała poważne wątpliwości. Nie ma w tym niczego złego, w końcu każdy ma prawo się wahać. Gorzej dzieje się, gdy twój partner naciska na Ciebie na szybkie podjęcie decyzji. Nie musisz się jednak do niego dostosowywać, o ile nie jest to sytuacja kryzysowa. Daj sobie czas i nie podejmuj decyzji, dopóki nie będziesz jej w pełni pewna.


3. Masz prawo nie zgadzać się na coś, na co twój partner naciska
To łączy się z punktem drugim, ale nie do końca. Nasz partner czasami będzie naciskał na nas w jakiejś kwestii, często ważnej dla niego z konkretnych względów. Jako partnerka powinnaś od czasu do czasu ustępować i godzić się na wyjścia czy jakiś zakup, ale nie musisz tego robić z zasady. Jeśli czujesz się z czymś niekomfortowo albo propozycja przekracza twoje granice, odmów. Twój partner ma obowiązek to zaakceptować i przestać naciskać. Jeśli jednak zacznie być agresywny, słownie lub fizycznie, nie czekaj na kolejny raz i od razu zakończ niebezpieczny związek!


4. Masz prawo robić rzeczy, które nie podobają się twojemu partnerowi
Oczywiście nie dotyczy to rzeczy, które mają jakikolwiek związek z nim, bo jeśli coś wymaga jego udziału, a on się nie zgodzi, to nie ma o czym mówić, musisz zaakceptować brak jego zgody. Chodzi jednak o inną, bardzo powszechną sytuacją, gdy partner zwraca Ci uwagę, że nie podoba Ci się sposób, w jaki się ubierasz albo twoje pasje. Masz prawo wyglądać i robić, co tylko zechcesz i twój partner nie ma w tej kwestii niczego do gadania. Jeśli nie jest w stanie pogodzić się z tym, jaka naprawdę jesteś, to najwyraźniej na Ciebie nie zasługuje i nie powinnaś kontynuować z nim związku.


5. Masz prawo wymagać wypełnienia obowiązków powierzonych twojemu partnerowi
Jeśli na początku związku umówiliście się na pewne zasady, masz prawo oczekiwać, że partner będzie ich przestrzegał. To samo dotyczy obowiązków, na które zgodził się w trakcie trwania waszego związku albo rzeczy, do których zrobienia zobligował się jednorazowo. Jeśli twoja druga połówka nie potrafi wywiązać się z obietnicy, będzie to mocno rzutowało na waszą przyszłość i jeśli już teraz Cię to drażni, możesz być pewna, że im dalej, tym będzie tylko gorzej. Warto więc zadać sobie podstawowe pytanie “czy jestem w stanie to znieść?”. Jeśli już teraz odpowiadasz “nie”, to zły znak dla waszego związku.