W pewnym momencie życia większość osób zauważa, że nosi w sobie nie tylko doświadczenia, ale również pewnego rodzaju filtry, przez które patrzy na innych ludzi. Te filtry powstają latami — kształtują je dawne związki, pierwsze zakochania, nieszczęśliwe relacje, młodzieńcze oczekiwania, a także niezrealizowane marzenia. Kiedy człowiek przekracza czterdziestkę, często nie jest już świadomy, że wiele z tych filtrów nie ma nic wspólnego z jego teraźniejszymi potrzebami. To, co kiedyś wydawało się oczywiste, konieczne czy atrakcyjne, dziś może nie mieć żadnego znaczenia. Dlatego tak ważne staje się dokonanie pewnego rodzaju mentalnego przeglądu — zatrzymania się i sprawdzenia, czy to, czego się szuka, naprawdę wynika z aktualnych pragnień, czy może wciąż trzyma w ryzach przyzwyczajenie sprzed dwóch dekad.
W świecie, w którym coraz częściej korzysta się z narzędzi takich jak serwis ułatwiający poznawanie ludzi, łatwo zauważyć pewną prawidłowość. Osoby po czterdziestce często przewijają profile automatycznie, oceniając je według schematów, które powstały jeszcze wtedy, gdy miały dwadzieścia lat. Jedni szukają tego samego typu urody, który kiedyś ich przyciągał, inni trzymają się wyobrażeń o „idealnym partnerze”, które przetrwały lata, choć życie już dawno pokazało, że ideały zazwyczaj niewiele mają wspólnego z codziennym szczęściem. Problemy zaczynają się wtedy, gdy te kryteria, tak naprawdę już niepasujące do obecnego etapu życia, prowadzą do frustracji i poczucia, że nie ma z kim rozmawiać, że nikt nie pasuje, że świat relacji jest jakiś „gorszy niż kiedyś”.
Najważniejsze jest zrozumienie, że po czterdziestce zmienia się niemal wszystko — potrzeby emocjonalne, priorytety, styl życia, sposób spędzania wolnego czasu, cele, granice i wizja relacji. W młodości człowiek często kieruje się impulsami, hormonami, spontanicznością. Wtedy atrakcyjność kojarzy się przede wszystkim z wyglądem, z energią, z pewnego rodzaju nieprzewidywalnością. Ale kiedy miną lata, okazuje się, że to nie wygląd trzyma ludzi razem, tylko stabilność, wsparcie, zrozumienie, uważność, ciepło i chęć wzajemnego wysiłku. Mimo to kryteria sprzed lat potrafią działać jak cień, z którego trudno wyjść. Właśnie dlatego mentalny przegląd staje się czymś koniecznym.
Taki przegląd nie polega na tym, by rezygnować ze wszystkiego, czego człowiek pragnie. Chodzi raczej o to, by rozróżnić pragnienia od przyzwyczajeń, wartości od kaprysów, prawdziwe potrzeby od wyobrażeń, które nie mają już nic wspólnego z dorosłą rzeczywistością. To świadoma praca, która pozwala dostrzec, że w wieku czterdziestu lat bardziej liczy się kompatybilność emocjonalna niż wyidealizowane cechy, które kiedyś wydawały się kluczowe.
Kiedy ktoś korzysta z narzędzi umożliwiających kontakt, takich jak internetowa platforma dla singli, zaczyna zauważać, że za każdym profilem stoi prawdziwa osoba — z historią, ranami, sukcesami, słabościami, nadziejami. Ale to dostrzega się dopiero wtedy, gdy przestaje się oceniać ludzi zbyt szybko i schematycznie. Mentalny przegląd kryteriów pomaga zatrzymać się i zapytać: czy oceniam drugą osobę uczciwie? Czy moje oczekiwania mają sens? Czy przypadkiem nie wymagam od kogoś rzeczy, których sam już nie daję, albo które nie mają żadnego znaczenia dla jakości relacji?
Życie po czterdziestce jest życiem po wielu doświadczeniach. W tym wieku rzadko trafia się na ludzi „bez bagażu”, ale często trafia się na ludzi dojrzalszych, bardziej świadomych, spokojniejszych i gotowych do budowania prawdziwego partnerstwa. Tylko trzeba dać im szansę. A trudno dać szansę, jeśli filtr sprzed lat odrzuca profil, bo zdjęcie „nie jest takie, jak powinno”, bo ktoś ma inny styl niż ten, do którego było się przyzwyczajonym, albo bo w opisie pojawia się coś, co 20 lat temu zadziałałoby jako „czerwona flaga”. Tymczasem dorosłe życie wymaga nowych kryteriów — głębszych i bardziej zgodnych z tym, czego człowiek naprawdę potrzebuje.
Warto zastanowić się, dlaczego te dawne kryteria są takie silne. Dzieje się tak, ponieważ człowiek z wiekiem rzadko aktualizuje swoje wyobrażenia o relacjach. To paradoks — dojrzewa emocjonalnie, życiowo, psychicznie, ale jego „wewnętrzne wymagania” pozostają zamrożone na poziomie młodości, gdy relacje były czymś łatwym, lekkim i nie tak odpowiedzialnym. Dopiero kiedy człowiek zaczyna korzystać z narzędzi takich jak platforma do zawierania znajomości w sieci, dociera do niego, że jego oczekiwania są jak stary program, który nie działa na nowym systemie. I tak jak każdy program wymaga aktualizacji, tak samo wymagają jej kryteria wyboru partnera.
Jednym z najważniejszych elementów takiego mentalnego przeglądu jest przyjrzenie się temu, jak postrzega się samego siebie. Często ludzie po czterdziestce mają bardzo surowe wyobrażenie o własnych możliwościach, atrakcyjności i randkowym potencjale — albo zbyt krytyczne, albo zbyt idealistyczne. Jedni uważają, że „mają już za dużo lat, żeby wybierać”, inni myślą, że „skoro tak wiele osiągnęli, to partner też musi spełniać ogrom listy wymagań”. Jedno i drugie jest pułapką. Mentalny przegląd pomaga zauważyć, że warto patrzeć na relacje realistycznie — nie z poziomu kompleksów, ale też nie z poziomu nadmiernych oczekiwań. Realizm nie oznacza rezygnacji z marzeń, tylko dopasowanie marzeń do dorosłego życia.
Kiedy ktoś od wielu lat nie aktualizował swoich kryteriów, często może mieć poczucie, że „nikt nie pasuje”. A to nie jest problem ludzi wokół — to problem ram, w które próbujemy ich wcisnąć. Po czterdziestce priorytety zmieniają się: człowiek zaczyna bardziej cenić spokój niż ekscytację, stabilność bardziej niż chaos, partnerstwo bardziej niż dramaty, wsparcie bardziej niż perfekcję. Jeśli więc wciąż szuka się dawnego „ognistego ideału”, można minąć coś, co naprawdę daje szczęście: zgodność charakterów, ciepło emocjonalne, podobny rytm życia.
Kolejny ważny punkt mentalnego przeglądu dotyczy elastyczności. W młodości człowiek jest bardziej skłonny tworzyć listy wymagań — często absurdalne, czasem dziecinne, czasem wynikające z kultury, mediów, filmów czy presji rówieśniczej. Po czterdziestce wiele takich list okazuje się nieaktualnych. W dorosłym życiu liczy się coś zupełnie innego — czy z tą osobą jest lekko, ciepło i spokojnie. Czy potrafi wesprzeć. Czy można jej zaufać. Czy jest gotowa budować, a nie niszczyć. Te kryteria często nie znajdują się na profilach ani zdjęciach. One wychodzą dopiero w rozmowie. A rozmowa nie nastąpi, jeśli filtr wymagań odrzuci możliwość poznania kogoś już na starcie.
Mentalny przegląd nie polega na rezygnacji z własnych wartości. Wręcz przeciwnie — polega na tym, by je wyraźniej zobaczyć. Często ludzie po czterdziestce odkrywają dopiero teraz, że ważne są nie te cechy, które fascynowały ich w młodości, ale te, których w młodości brakowało: dojrzałość emocjonalna, stabilność, empatia, umiejętność komunikacji, spójność zachowań, poczucie bezpieczeństwa emocjonalnego. Tych rzeczy nie widać na zdjęciach. Ale można je wyczuć, jeśli da się drugiej osobie szansę, a nie oceni ją wyłącznie przez pryzmat wyglądu czy krótkiego opisu.
Kiedy człowiek przegląda swoje oczekiwania, może zauważyć, jak wiele z nich jest przypadkowych lub przestarzałych. To otwiera drzwi do nowych możliwości. Czasem wystarczy zmienić tylko jedną drobną rzecz — pozwolić sobie zauważyć osoby, których wcześniej się nie brało pod uwagę — aby całkowicie zmienił się świat relacji. W narzędziach takich jak mobilna aplikacja do poznawania partnerów widać to bardzo wyraźnie: kiedy człowiek zmienia swoje filtry, zaczyna widzieć ludzi, których wcześniej niewidzialnie omijał. I często okazuje się, że właśnie tam, gdzie wcześniej nie patrzył, czeka coś wartościowego.
Przegląd mentalny to również praca nad tym, by nie szukać w innych tego, co już dawno przestało istnieć — dawnych emocji, dawnej intensywności, dawnego poczucia, że miłość to ogień i chaos. Po czterdziestce miłość często jest bardziej jak ciepło niż jak płomień. Bardziej jak stałość niż jak burza. Bardziej jak rozmowa niż jak namiętny gest. I właśnie to czyni ją dojrzalszą i trwalszą. Ale żeby móc takiej miłości doświadczyć, trzeba otworzyć się na to, że dojrzałość nie jest kompromisem — jest wartością.
Nie ma nic złego w tym, że człowiek chce kogoś pociągającego, interesującego i inspirującego. Ale warto też sprawdzić, czy to, co kiedyś uważał za pociągające, nadal jest aktualne. Bywa, że ktoś kiedyś fascynował się wyłącznie osobami o określonym typie urody, określonym stylu, określonym sposobie bycia. Po czterdziestce może odkryć, że prawdziwa chemia pojawia się w zupełnie innych miejscach — w rozmowie, w poczuciu humoru, w dojrzałości, w podobnym podejściu do życia.
Kiedy człowiek przeprowadza taki przegląd, łatwiej mu też zauważyć, że nie jest już tą samą osobą, którą był dwadzieścia lat temu. A skoro on się zmienił, to naturalne jest, że zmieniły się również jego potrzeby. Przegląd mentalny jest więc nie tylko analizą kryteriów, ale też aktem samoświadomości — momentem, w którym człowiek mówi sobie szczerze: „Teraz jestem kimś innym, więc mogę inaczej wybierać”.
Mentalny przegląd to nie rewolucja, ale ewolucja. Proces, który prowadzi do tego, że człowiek zaczyna spotykać ludzi pasujących do jego aktualnego życia, a nie do jego dawnych wyobrażeń. To właśnie dzięki temu randki po 40-tce przestają być rozczarowaniem, a stają się przestrzenią, w której można naprawdę odnaleźć coś zgodnego z własnymi wartościami.
Kompleksy to problem, z którym boryka się bardzo dużo osób. Patrząc na niektóre z nich z boku nikt by się nie domyślił, że osoba taka może mieć jakieś zastrzeżenia, co do wyglądu i cierpieć z ich powodu. Kompleksy dotyczą oczywiście nie tylko elementów wyglądu zewnętrznego. Wiele osób wstydzi się swojego pochodzenia, niskiego wykształcenia czy niewystarczających zarobków. Do kompleksów zwykle nie przyznajemy się otwarcie jednak prawie każdy człowiek ma coś, co go dręczy. Inna sprawa, że wiele osób pielęgnuje w sobie urojone kompleksy, które nie mają niczego wspólnego z rzeczywistością. Właśnie, dlatego o swoich niepokojach warto czasem porozmawiać z partnerem czy przyjacielem. Pomocny może okazać się także dobry psycholog. Mając na uwadze fakt, że w każdym człowieku są jakieś niedoskonałości trzeba nauczyć się je akceptować. Najczęstsze powody kompleksów to elementy wyglądu. Kompleksy dotyczą, więc otyłości, niezgrabnych nóg, nieodpowiedniego kształtu nosa, słabo układających się włosów czy małego biustu. Duża część z nich to kwestia natury i lepiej jej nie poprawiać używając inwazyjnych środków. Najzdrowsze podejście do kompleksów dotyczących wyglądu jest takie, aby zmienić to, co jest możliwe a resztę zaakceptować. Wbrew pozorom zmienić można bardzo dużo. Jeśli dana kobieta ma nadwagę powinna ubierać się według zasady, aby tuszować to, co niedoskonałe a eksponować to, co jest ładne. Kompleksy często odbierają nam radość życia i utrudniają bycie w związku. Warto zdać sobie sprawę, że kompleksy to nie tylko twój problem, cierpi na nie większość osób. Często przejmujemy się czymś, co dla innych jest nieistotne i ledwo widoczne. Przekonują się o tym bardzo często kobiety, które latami zadręczają się jakimś elementem wyglądu a potem w rozmowie z partnerem okazuje się, że jemu to w ogóle nie przeszkadza. Jeśli jednak kompleksy są na tyle silne, że na stałe psują nam samopoczucie, najlepiej, aby w tej sprawie wypowiedział się doświadczony psycholog. Kobieta cierpiąca na uciążliwe kompleksy może też skorzystać z terapii grupowej.
Przyjaźń to niewątpliwie piękne słowo. O przyjaźni jest wiele pięknych cytatów, złotych myśli, bo to właśnie ona nadaje sens naszemu życiu. Przyjaciele są dla siebie wszystkim. Swoją relację budują przez całe życie. Tak samo jest w miłości. Przyjaciele, podobnie jak życiowi partnerzy czy małżonkowie towarzyszą sobie na co dzień. W różny sposób. Przyjaciół mogą dzielić setki kilometrów, mogą widywać się ze sobą dwa razy w ciągu roku, ale mentalnie są ze sobą zżyci na co dzień.
Do przyjaciela dzwonisz kiedy masz chandrę. Kiedy świat przybiera smutne kolory. Przyjaciel odbierze od ciebie telefon o drugiej w nocy, powie ci wprost, że właśnie przerwałeś mu najpiękniejszy sen, po czym stwierdzi, że fajnie iż dzwonisz i wysłucha cię od początku do końca. Wesprze, pocieszy, zmotywuje - będzie płakać razem z tobą, śmiać się, cieszyć się, nawet bez konkretnego powodu. Prawdziwy przyjaciel powie ci, że jesteś głupi jak but, bredzisz od rzeczy i że nie da się ciebie słuchać, po czym nadal będzie trwał przy tobie, z uwagą słuchając twoich bredni...
Z przyjacielem można porozmawiać ale też pomilczeć. Przyjaciel bardziej niż uchem, słucha sercem. On zna wszystkie twoje tajemnice. Wie o tobie więcej niż rodzona matka. Nie ocenia, nie krytykuje, lecz wspiera. Jest niczym anioł stróż. Pokrzepi ale i ochrzani, kiedy będzie trzeba. Będzie widział w tobie to, czego ty sam nie dostrzegasz we własnym wnętrzu. Stanie za tobą murem w opozycji do całego świata, który będzie cię chciał zniszczyć. Przyjacielem może być brat, siostra, przyjaciółmi mogą być rodzice, dziadkowie, krewni. Przyjacielem może też być mąż, żona a nawet syn czy córka. Każdy, komu zależy na tobie najbardziej.
Przyjaźń rodzi się w nas od najmłodszych lat. Przyjaciół poznajemy na podwórku, w piaskownicy, przedszkolu, szkole. Niekiedy relacje te są najsilniejsze i trwają latami, przez całe dorosłe życie. Przyjaźń to relacja miłości, pozbawiona aspektu seksualnego. Przyjaciel wydobędzie z ciebie wszystko co najlepsze. Jest nim ktoś, przy kim czujemy się najlepiej, najbezpieczniej, najbardziej komforotowo i spokojnie. To, co najcenniejszego dajemy oraz otrzymujemy od naszych przyjaciół to czas. Nie ma bowiem nic cenniejszego niż czas, który jesteśmy w stanie poświęcić drugiej osobie, rezygnując na chwilę z własnych planów. Rozłąka przyjaciół nie jest w stanie zdegradować ani osłabić łączącej ich więzi a wręcz przeciwnie - umocnić ją jeszcze bardziej.
Trzeba jednak rozróżnić prawdziwą przyjaźń od tej, która co najwyżej może być tylko jej słabą atrapą. Prawdziwy przyjaciel nie mówi wyłącznie o sobie, nie koncentruje uwagi tylko na swoich sprawach. Nie bierze czegoś, nie dając jednocześnie nic w zamian. Nie pojawia się tylko wówczas, gdy czegoś potrzebuje a potem znika na jakiś czas, przepadając bez słowa. Przyjaciel nie wykorzystuje niwygodnych faktów przeciwko przyjacielowi. Nie zdradza jego zaufania, nie wykorzystuje w ten czy inny, często materialny ale i emocjonalny sposób. Nie zostawia w potrzebie. Przyjaciel daje ci wszystko co ma najlepszego, oczekując jedynie twojej obecności w swoim życiu. W dzisiejszym świecie o przyjaźni mówi się niewiele.
Poszczególne relacje międzyludzkie schodzą na coraz to dalszy plan.
W obecnych czasach, styl życia koncentruje się głównie na tym co można mieć i kim można być.
Często szukamy przyjaźni tam, gdzie co najwyżej, może nas spotkać rozczarowanie. Głównie w internecie. Zadaj sobie pytanie - ilu z twoich znajomych na Facebooku (jeżeli masz ich 1000 lub więcej) jest twoimi przyjaciółmi? Z iloma z listy twoich wirtualnych znajomych spotkałeś się na kawie? Z iloma możesz porozmawiać o wszystkim i o niczym, o każdej porze dnia i nocy? Odpowiedź przyjdzie sama. Nie załamuj się nią. Twój przyjaciel, ten prawdziwy, może być bliżej niż ci się wydaje. W dzisiejszych czasach, określanych jako współczesne, mało mówi się o relacji porzyjaciół. Większość osób skupia się na karierze i życiu, które za towarzyskie tak naprawdę w ogóle nie powinno uchodzić. Dziś panuje moda na sukces i selekcjonowanie "przyjaciół" na tych mniej lub bardziej opłacalnych. Po sukcesie oraz życiu w selekcji interpersonalnej, zazwyczaj przychodzi samotność. Nie udawaj kogoś kim nie jesteś. To skuteczna recepta na znalezienie prawdziwej przyjaźni. Bądź sobą a towarzysz prędzej czy później cię znajdzie!