Szekspirowski bohater, odczuwając melancholię, Danię nazywa “więzieniem”; Hamlet dziś zostałby zupełnie zmarginalizowany w swej opinii - to kraj ludzi najszczęśliwszych na świecie, co zgodnie podają wszelkie rankigi i badania ludzkiego szczęścia. W tym nieodległym od nas przytulnym kraju życie jest “hyggelig” - właśnie tak ciepłe i miękkie, jak trudna wymowa tego pojęcia, które powinno się wymawiać jak “hu/ygr”. Nie ma dosłownego tłumaczenia tego, czym jest “hygge” - nie jest to ani po prostu szczęście, ani tym bardziej modna dziś “uważność” czy “dobrostan” (z ang. wellness/wellbeing) i związany z tym nieomal “przemysł szczęścia”. Słowo ma bowiem wiele odcieni znaczeniowych, z których najbardziej centralne jest “błogość, zaowolenie, przyjemna chwila, dobry nastrój, miła atmosfera, opieka, poczucie bezpieczeństwa”. To swoisty zlepek znaczeniowy, który grozi tym, że w pewnym momencie wszystko, co pozytywne staje się “hygge” - i tak mamy “hygge-mieszkania” i cały przemysł dizajnersko-wnętrzarski, “hygge-modę” i topowe blogi modowe o ubraniach skandynawskich i duńskich szczególnie, “hygge-przedmioty” - zwłaszcza nastrojowe świeczki zapachowe, ledowe, dyskretne boczne oświetlenie do kuchni czy łazienki albo salonu - najbardziej “hyggowych” miejsc w naszych mieszkaniach i domach. Co to właściwie jest to “hygge” i jak je rozumieć?
Doświadczaliście je Państwo nie raz: proszę sobie wyobrazić, że leżycie na plaży nad egzotycznym morzem na wyspie z palmami, w ręku trzymacie gin z tonikiem, na kolanach leży fascynująca lektura, a dokoła są uśmiechnięci ludzie; czas przyjemnie zwalnia, nie trzeba sie nigdzie spieszyć, telefon jest wyłączony i nie ma z “tyłu głowy” żadnych zleceń firmowych “na wczoraj”; to wtedy są kameralne momenty, kiedy można przeżyć “hygge”. Jest przeciwieństwem nie tylko stresującego trybu życia, ale i stresującej mody na “zdrowy tryb życia” (gin z tonikiem), a także “techniki motywacyjne i aktywizujące” oraz wszelka stresująca “praca z ciałem”. Nic-nie-robienie nie jest łatwe - gdy współczesny człowiek jest niemal zrośnięty z telefonem, tabletem i laptopem, bardzo trudno początkowo przestawić się na tryb “off-line”, zwolnić, zatrzymać się, przystanąć…
Skąd wzięła się moda na hygge, czyli duński sposób na odwiecznie i w wielu przypadkach stale nas zawodzące i rozczarowujące szczęście doczesne? Dania to mały kraj, z sześcioma milionami ludności, niskim bezrobociem, rozbudowaną siecią świadczeń socjalnych, z niewielkimi różnicami między najlepiej i najgorzej zarabiającymi, a przy tym specyficznym klimatem społecznym, gdzie w obliczu wielu zawieruch dziejowych bardziej niż rywalizacja liczą się współpraca, społecznikostwo, utrzymywanie zdrowych relacji sąsiedzkich i rodzinnych; gdzie polityka nie ingeruje tak bardzo w prywatne przestrzenie. Dania ma przez połowę roku chłodną pogodę, stąd Duńczycy częściej spędzają w domu, skąd dzięki technologii mogą wykonywać pracę zdalną; więzi rodzinne są mocniejsze, a zamiast indywidualnej ścieżki “samospełnienia” liczy się nastawienie na potrzeby bliskich i empatia, którą przejawiają w wysokim stopniu.
Ludzkość od samych początków istnienia, nadal mimo wysiłków nauki spowitych tajemnicą, poszukiwała recepty na “wieczne szczęście”, eliksir młodości, a nawet alchemiczny kamień nieśmiertelności. Filozofowie i prorocy bardzo podobnie pojmowali los ludzki jako ciężki, lokując złote czasy w mitycznym edenie lub w krainie złotego eldorado; dopiero później sformułowano maksymę “carpe diem”, czyli “łap chwilę”, żyj i ciesz się z małych rzeczy. Zamiast wielkich czynów wojennych czy w dziedzinie sztuki, rozpoczęto poszukiwanie szczęścia w małych, drobnych sprawach codzienności; taki właśnie jest “hygge” - drobne przyjemności, miłe niespodzianki sprawiane najbliższym, wśród których Duńczycy spędzają o wiele więcej czasu niż reszta Europy.
Samo słowo wywodzi się ze staronordyckiego i pierwotnie oznaczało tam “myśleć” lub “być zadowolonym”; potem poprzez język norweski w XIX wieku zostało przejęte przez kulturę duńską i od razu stało się hasłem wywoławczym dla różnych bardzo spraw, które łączy jedno - mają nieść błogość, spokój i zadowolenie, nie mające jednak nic wspólnego z poszukiwaniem skrajnych doznań (ekstazy, rozkoszy), lecz raczej ze swobodną medytacją nad płynącą wolno rzeką, zachodzącym z wolna słońcem czy cieknącym i lekko szeleszczącym kranem, którego nie trzeba od razu reperować.
Zjawisko “hygge”, tak naturalne dla Duńczyków, jak wolność dla Amerykanów czy specyficzne zwyczaje kulinarne Włochów, staje się zrozumiałe, gdy popatrzymy szerzej: ludzie nie chcą już - jak w średniowieczu - czekać na sławę pośmiertną albo nawet nagrodę w zaświatach, lecz czuć się spełnionymi już “tu i teraz”; na temat szczęścia wiele napisano, a najważniejszym kontekstem dla “hygge” jest z jednej strony wspomniane hasło “carpe diem”, mające starożytny rodowód, jak i romantyczne filmy z nieodzowną atmosferą na kolacji przy świecach we dwoje; to jednak jeszcze nie tłumaczy swoistości tego, co pod pojęciem “hygge” rozumieją sami zainteresowani. Po pierwsze, oni sami dziwią się, że tak trudno Europejczykom zrozumieć, że hyggelig nie łączy się ani trochę z postawą konsumocyjną, a tym bardziej - hedonistyczną. Prędzej ze stoicką mądrością w przyjmowaniu i akceptacji drobnych przyjemności, które niesie nie życie oglądane w całości, lecz każdy jeden dzień z osobna. Jednak i to nie jest wyróżnikiem hygge, ponieważ każdy naród ma swoje “hygge” - i tak np. dalekowschodnia sztuka parzenia herbaty i związany z tym wielogodzinny nieraz rytuał czy brazylijskie świętowanie karnawału to też odpowiedniki bycia w hygge; jednak specyficzne dla Duńczyków jest co innego: wspólne spędzanie dużej ilości czasu, niezależnie od przeszków i trudności w relacjach, bez względu na trudną nieraz w Danii pogodę i klimat; to sztuka bycia razem bez ciążącego uczucia, że “trzeba już iść”, coś załatwić, albo usiąść ze słuchawkami i zanurzyć się w muzyce; zamiast tego Duńczycy słuchają muzyki razem, a pomaga im w tym sieć małych, nastrojowych karczm i gospod, gdzie można zjeść regionalne i zdrowe posiłki, i popatrzeć bez robienia niczego na rozciągający się za oknem elegijno-melancholijny nieco pejzaż, pełen łąk i wrzosowisk.
Żeby zrozumieć, dlaczego Duńczykom udaje się to, czego nie udaje się nawet sąsiadom, trzeba wyjaśnić, że kraj jest mały, co sprzyja poczuciu wspólnoty i zbudowanej na wspólnych kodach kulturowych tożsamości narodowej; Duńczycy są przywiązani do dobrych tradycji, a zarazem otwarci na wszystko, co nowoczesne; z jednej strony z Danii płynie rzeka mleka i wyjeżdża w świat świetne masło, do kultury krajów ościennych przenika literatura (Hans Christian Andersen był Duńczykiem), a z drugiej - to świetnie zorganizowane państwo, mimo najwyższego poziomu podatków, które umożliwiają utrzymanie małej grupy bezrobotnych z daleka od śladowej szarej strefy, państwo rzeczywiście przyjazne obywatelom. Stąd tak chętnie odwiedzane przez Niemców czy Szwedów.
Współczesne randkowanie przeszło ogromną rewolucję. Jeszcze kilkanaście lat temu poznawanie nowych osób opierało się głównie na spotkaniach w pracy, kręgu znajomych czy przypadkowych interakcjach w przestrzeni publicznej. Dziś większość pierwszych kontaktów przeniosła się do internetu, a randki stały się częścią rzeczywistości zdominowanej przez szybkie ruchy kciuka na ekranie telefonu. Scrollowanie profili stało się czymś tak naturalnym jak przeglądanie wiadomości czy portali społecznościowych, a w tej nieustannej rywalizacji o uwagę wyróżnienie się na tle setek innych osób bywa nie lada wyzwaniem.
Era scrollowania stworzyła zupełnie nowe zasady gry. Ludzie coraz częściej oceniają się nawzajem na podstawie kilku zdjęć i krótkiego opisu, który pojawia się na ekranie zaledwie na kilka sekund. Pierwsze wrażenie nabrało jeszcze większego znaczenia, bo użytkownicy aplikacji randkowych rzadko dają sobie czas na głębsze poznanie drugiej osoby przed przesunięciem profilu w lewo lub w prawo. To sprawia, że wiele osób czuje presję, aby stworzyć taki wizerunek online, który nie tylko przyciągnie uwagę, ale także wywoła ciekawość i zachęci do rozmowy.
Zdjęcia stały się podstawą komunikacji wizualnej w świecie randek online. Jedno dobrze dobrane zdjęcie może zadecydować o tym, czy ktoś zatrzyma się na dłużej przy naszym profilu. Fotografie powinny odzwierciedlać autentyczność, a jednocześnie prezentować nas w najlepszym świetle. Zbyt sztuczne ujęcia, nadmierna obróbka czy filtry mogą budzić nieufność, ponieważ coraz więcej osób szuka szczerości i naturalności. Wyróżniają się ci, którzy pokazują siebie w codziennych sytuacjach – podczas ulubionej aktywności, w miejscu, które kochają, w otoczeniu, które coś mówi o ich stylu życia. Dzięki temu profil nie staje się jedynie kolejnym w galerii podobnych zdjęć, lecz zaczyna opowiadać historię.
Historia, jaką tworzy profil, to kluczowy element budowania zainteresowania. Scrollowanie to proces powierzchowny i szybki, dlatego to, co uchwycimy w kilku słowach, ma ogromne znaczenie. Opis profilu nie może być jedynie suchą listą cech charakteru czy zainteresowań. Ważne, aby wplatał elementy narracji, które dają odbiorcy pretekst do rozmowy. Zamiast pisać: „lubię podróże”, warto napisać: „najbardziej zapamiętałem moment, kiedy zgubiłem się w małej uliczce Lizbony i znalazłem kawiarnię, która serwowała najlepsze ciastko świata”. Tego rodzaju szczegóły nie tylko dodają kolorytu, ale również pozwalają komuś zadać pytanie, zbudować pierwszy kontakt i poczuć, że ma do czynienia z osobą, która przeżywa i doświadcza życia w sposób pełniejszy.
Era scrollowania to także czas rosnącej konkurencji. Każdy nowy użytkownik dołącza do ogromnej bazy osób, które starają się przyciągnąć uwagę. To powoduje, że staje się niezwykle ważne, aby profil miał coś charakterystycznego. Może to być nietypowe zdjęcie, wyrazista pasja, poczucie humoru czy oryginalny sposób pisania. Wyróżniają się ci, którzy nie boją się być sobą, zamiast powielać schematy i kopiować popularne zwroty. Zamiast pisać o „miłości do kawy i spacerów”, lepiej wspomnieć o czymś specyficznym, co pokazuje osobowość – choćby o nawyku oglądania starych filmów akcji z lat 90. albo o pasji do pieczenia chleba w każdą sobotę.
Psychologia randek online pokazuje, że ludzie nie szukają wyłącznie atrakcyjności wizualnej, lecz autentycznego poczucia, że profil reprezentuje realną osobę. Scrollowanie często prowadzi do powierzchowności, ale jednocześnie wyzwala w ludziach tęsknotę za czymś głębszym. W tym sensie wyróżnienie się polega nie tyle na byciu najbardziej efektownym, co na stworzeniu wrażenia autentyczności. Autentyczność staje się walutą, której wartość rośnie, ponieważ trudno ją znaleźć wśród idealnie obrobionych zdjęć i powtarzalnych opisów.
Znaczenie ma także sposób prowadzenia rozmowy po pierwszym dopasowaniu. Wyróżnia się ten, kto potrafi wyjść poza standardowe „hej” czy „co słychać”. W świecie, w którym ludzie mają setki konwersacji otwartych w tym samym czasie, zainicjowanie ciekawej wymiany zdań jest jak świeże powietrze. Nawiązanie do szczegółu z opisu czy zdjęcia drugiej osoby pokazuje, że naprawdę poświęciliśmy chwilę, by ją zauważyć. W erze scrollowania, w której uwaga jest towarem deficytowym, zdolność do skupienia się na drugim człowieku staje się czymś wyjątkowym.
Era cyfrowa sprawiła, że w randkowaniu zaczęła liczyć się umiejętność autoprezentacji niemal na równi z realnym charakterem. Wyróżnianie się w tłumie profili to nie tylko kwestia wyglądu czy opisu, ale całościowego wrażenia, jakie wywołuje nasz wizerunek online. Ludzie, którzy potrafią zachować równowagę między atrakcyjnością a szczerością, zdobywają większe szanse na wartościowe relacje. Zbyt przerysowany obraz siebie szybko zostaje zweryfikowany w rzeczywistości, a brak autentyczności prowadzi do rozczarowań.
Nie można także zapominać, że randkowanie w erze scrollowania to proces wymagający cierpliwości. Wiele osób zniechęca się po kilku nieudanych próbach czy krótkich, bezowocnych rozmowach. Tymczasem wyróżnienie się i zbudowanie autentycznego połączenia wymaga czasu. Ludzie, którzy potrafią konsekwentnie budować swój wizerunek i zachowywać pozytywne podejście, mają większe szanse na sukces. W świecie, gdzie każdy gest jest szybki i powierzchowny, konsekwencja staje się jednym z najważniejszych elementów strategii randkowej.
Randki w erze scrollowania pokazują także, jak zmieniły się oczekiwania wobec relacji. Coraz częściej mówi się o tak zwanym „paradoksie wyboru” – im więcej opcji mamy do dyspozycji, tym trudniej nam podjąć decyzję i cieszyć się z dokonanego wyboru. W tej sytuacji kluczowe staje się to, by nie próbować przypodobać się wszystkim, ale znaleźć te osoby, które rezonują z naszym charakterem i stylem życia. Wyróżnienie się w tłumie nie polega na zaspokojeniu uniwersalnych oczekiwań, ale na pokazaniu tego, co naprawdę nasze. To właśnie ten rodzaj szczerości przyciąga ludzi, którzy pasują do nas najbardziej.
Randkowanie w epoce ciągłego przewijania to nie tylko technologia, ale także lustro współczesnych relacji międzyludzkich. Wyróżnia się ten, kto w tej cyfrowej gonitwie potrafi zatrzymać uwagę i pokazać swoje prawdziwe oblicze. Wbrew pozorom, choć świat stał się szybszy i bardziej powierzchowny, to nadal najważniejsza jest autentyczność, szczerość i odrobina odwagi w pokazaniu siebie.
Jakiś czas temu mój znajomy, korzystając z portali internetowych, zaczął umawiać się na randki. Znane nam były jego poprzednie, niezobowiązujące związki. Stwierdził, że tym razem znalazł prawdziwą miłość-dzięki aplikacji w telefonie. Nie chciało nam się wierzyć, myśleliśmy, że z takich rzeczy korzystają tylko 40 latki po przejściach i 50 latki szukające na nowo miłości. Zwłaszcza że w obecnych czasach jedyne, o czym się głównie słyszy to kolejne rozwody. Jednakże dla naszego kolegi sprawa potoczyła się zgoła inaczej. Poznaliśmy jego wybrankę po tym, gdy jak się okazało kolejne niewinne randki, zaowocowały pojawieniem się dzieciątka w łonie jego wybranki. Myśleliśmy, że kolega zwariuje, lub ucieknie za granicę, jednak on miał inny plan. W ramach świątecznego prezentu z okazji Bożego Narodzenia wręczył swojej wybrance i przyszłej matce swojego dziecka zaręczynowy pierścionek, który ta z wdzięcznością przyjęła. Aktualnie para szuka nowego mieszkania. Cały czas jesteśmy w lekkim szoku, ale jak widać randkowanie w sieci czasem ma zaskakujący finał.