Zakończenie związku, zwłaszcza po wielu latach, jest bardzo trudne. Większość osób decyduje się na to pod wpływem momentu, drobiazgu, który przelewa szalę goryczy. I choć w danym momencie możemy być pewni swojej decyzji, po pewnym czasie możemy zacząć znowu tęsknić. Co zrobić więc, aby poradzić sobie łatwiej z rozstaniem i nie popełnić błędu wielokrotnych powrotów do tej samej osoby?
Po pierwsze, niezależnie od tego, czy to my kończymy związek czy ktoś zrywa z nami, powinniśmy zadbać o ograniczenie kontaktów. Wydawać by się mogło, że dobrze pozostać w przyjacielskich stosunkach. W rzeczywistości jednak bardzo często nie jest to możliwe. Przeważnie taki kontakt pozostaje, gdy jedna osoba chce nadal coś naprawić, a druga liczy na przyjaźń. Z pewnością nie będzie to umożliwiało nam zapomnieć o tym, co nas łączyło z drugą osobą, a przez to dłużej będziemy się męczyć.
Po drugie, warto przynajmniej na jakiś czas, schować rzeczy, które przypominają nam byłego partnera. Książki, muzyka, filmy, prezenty od drugiej połówki... - wszystko to będzie nam przypominało o nieudanym związku i sprawiało przykrość.
Po trzecie i najważniejsze, pamiętajmy o tym, aby nie wiązać się za szybko z kolejną osobą. Choć pozornie wydaje się to dobre rozwiązanie, które pozwoli nam zacząć nowe życie, w rzeczywistości ma pewne wady. Możemy bowiem na nowego partnera przelewać swoje żale z poprzedniej relacji i w ten sposób go krzywdzić.

Kompleksy to problem, z którym boryka się bardzo dużo osób. Patrząc na niektóre z nich z boku nikt by się nie domyślił, że osoba taka może mieć jakieś zastrzeżenia, co do wyglądu i cierpieć z ich powodu. Kompleksy dotyczą oczywiście nie tylko elementów wyglądu zewnętrznego. Wiele osób wstydzi się swojego pochodzenia, niskiego wykształcenia czy niewystarczających zarobków. Do kompleksów zwykle nie przyznajemy się otwarcie jednak prawie każdy człowiek ma coś, co go dręczy. Inna sprawa, że wiele osób pielęgnuje w sobie urojone kompleksy, które nie mają niczego wspólnego z rzeczywistością. Właśnie, dlatego o swoich niepokojach warto czasem porozmawiać z partnerem czy przyjacielem. Pomocny może okazać się także dobry psycholog. Mając na uwadze fakt, że w każdym człowieku są jakieś niedoskonałości trzeba nauczyć się je akceptować. Najczęstsze powody kompleksów to elementy wyglądu. Kompleksy dotyczą, więc otyłości, niezgrabnych nóg, nieodpowiedniego kształtu nosa, słabo układających się włosów czy małego biustu. Duża część z nich to kwestia natury i lepiej jej nie poprawiać używając inwazyjnych środków. Najzdrowsze podejście do kompleksów dotyczących wyglądu jest takie, aby zmienić to, co jest możliwe a resztę zaakceptować. Wbrew pozorom zmienić można bardzo dużo. Jeśli dana kobieta ma nadwagę powinna ubierać się według zasady, aby tuszować to, co niedoskonałe a eksponować to, co jest ładne. Kompleksy często odbierają nam radość życia i utrudniają bycie w związku. Warto zdać sobie sprawę, że kompleksy to nie tylko twój problem, cierpi na nie większość osób. Często przejmujemy się czymś, co dla innych jest nieistotne i ledwo widoczne. Przekonują się o tym bardzo często kobiety, które latami zadręczają się jakimś elementem wyglądu a potem w rozmowie z partnerem okazuje się, że jemu to w ogóle nie przeszkadza. Jeśli jednak kompleksy są na tyle silne, że na stałe psują nam samopoczucie, najlepiej, aby w tej sprawie wypowiedział się doświadczony psycholog. Kobieta cierpiąca na uciążliwe kompleksy może też skorzystać z terapii grupowej.

Style przywiązania, będące kluczowym konceptem teorii Johna Bowlby’ego, nie są sztywnym wyrokiem z dzieciństwa, lecz wewnętrznymi mapami nawigacyjnymi, które towarzyszą nam przez całe życie. Jednak po czterdziestce, te mapy są już nie tylko odczytane, ale i wielokrotnie przetestowane w realnych związkach – małżeństwach, poważnych związkach, rozwodach, samotnym rodzicielstwie. Stają się przez to bardziej widoczne, wyraziste, a jednocześnie, dzięki samoświadomości zdobytej z wiekiem, bardziej podatne na korektę. To, jak tworzymy więź, jak radzimy sobie z bliskością, zależnością i odrzuceniem, ma fundamentalny wpływ na to, jak budujemy relacje w dojrzałym życiu, w tym te inicjowane w świecie cyfrowym. Zrozumienie własnego stylu przywiązania (a także umiejętność rozpoznania go u potencjalnego partnera) staje się po czterdziestce niezwykle cennym narzędziem, które pozwala uniknąć powtarzania dawnych schematów i świadomie dążyć do bezpieczniejszych i satysfakcjonujących połączeń.

Klasycznie wyróżniamy trzy główne style: bezpieczny, lękowy (ambiwalentny) i unikający. Po czterdziestce każdy z nich manifestuje się w specyficzny, często dojrzalszy, ale nie mniej wpływowy sposób. Styl bezpieczny w tym wieku to nie tylko brak lęku przed bliskością, ale często świadoma umiejętność jej tworzenia. Osoba bezpiecznie przywiązana po czterdziestce potrafi zachować równowagę między autonomią a więzią. W kontekście platform do nawiązywania relacji będzie ona komunikować się w sposób klarowny i przewidywalny: odpowie na wiadomość w rozsądnym czasie, nie będzie grać w gry emocjonalne, będzie potrafiła wyrazić zarówno zainteresowanie, jak i brak chemii w sposób asertywny i szanujący drugą stronę. Jej profil i rozmowy będą spójne – nie będzie próbować przedstawiać się jako ktoś inny, ponieważ ma zdrową samoocenę i nie szuka zewnętrznej walidacji za wszelką cenę. W relacji dąży do partnerstwa, potrafi być oparciem w trudnych chwilach, ale też nie obawia się być zależnym od partnera. To osoby, które często po trudnych przeszłych związkach przeszły proces refleksji i wyszły z niego z poczuciem, czego naprawdę potrzebują. Przyciągają one podobnie zrównoważonych partnerów lub, niestety, mogą stać się obiektem poszukiwań osób o stylu lękowym, które intuicyjnie szukają stabilnej bazy. Styl lękowy (ambiwalentny) po czterdziestce często nosi ślady wcześniejszych rozczarowań. Może manifestować się jako nadmierna czujność i potrzeba ciągłego potwierdzania uczuć. Osoba taka w świecie serwisów umożliwiających poznawanie nowych ludzi może bardzo szybko się angażować emocjonalnie, interpretując kilka miłych wymian zdań jako zapowiedź wielkiej miłości. Jednocześnie jest wyczulona na każdy przejaw chłodu czy opóźnienia w odpowiedzi, co może prowadzić do eskalacji niepokoju i wysyłania serii natarczywych wiadomości („Dlaczego nie odpisałeś? Co się stało? Czy coś powiedziałam?”). Może mieć tendencję do idealizowania nowo poznanej osoby, a potem głębokiego rozczarowania przy pierwszej, nawet drobnej, niezgodności. W relacji będzie potrzebowała bardzo dużo zapewnień, uwagi i czasu, a jednocześnie może być skłonna do zazdrości i kontroli, co wynika z głębokiego strachu przed porzuceniem. Po czterdziestce ten lęk może być podsycany przez poczucie upływającego czasu i obawę, że „to ostatnia szansa”. Taka osoba może w swym profilu szukać przede wszystkim „pełnego zaangażowania” i „wielkiej miłości na zawsze”, co może odstraszać tych, którzy szukają spokojnego, stopniowego budowania relacji.

Styl unikający w dojrzałym wieku często przybiera postać silnego skupienia na niezależności i autonomii. Osoba taka może podkreślać w swoim profilu, jak bardzo ceni sobie swój „własny świat”, „przestrzeń” i „wolność”. Może mieć bardzo wymagającą listę kryteriów wobec potencjalnego partnera, której spełnienie jest niemal niemożliwe – jest to często nieświadomy mechanizm utrzymania dystansu. W rozmowach online może być zdystansowana, ironiczna, niechętna do dzielenia się osobistymi sprawami. Po spotkaniu może zniknąć bez wyjaśnienia (ghostowanie) lub utrzymywać kontakt na powierzchownym poziomie, unikając rozmów o uczuciach i przyszłości. W relacji, gdy partner zaczyna domagać się większej bliskości, osoba unikająca może zacząć dostrzegać w nim wady, odczuwać „duszenie” i szukać pretekstu do wycofania. Paradoksalnie, osoby unikające często przyciągają lękowych – ci bowiem, w swym nieustannym zabieganiu o uwagę i bliskość, dostarczają silnego bodźca do ucieczki, potwierdzając unikającemu przekonanie, że bliskość jest niebezpieczna i ograniczająca. Po czterdziestce styl unikający może być wzmocniony przez gorzkie doświadczenia z przeszłości – np. trudny rozwód, który utwierdził w przekonaniu, że poleganie na innych kończy się cierpieniem. Rozpoznanie tych wzorców w sobie i innych wymaga uczciwej obserwacji. Własny styl można poznać, analizując powtarzające się problemy w związkach: czy zawsze czujesz się niepewnie i „za mało kochany”? Czy może uciekasz, gdy relacja staje się zbyt poważna? W rozmowach na aplikacji randkowej warto zwracać uwagę na wczesne sygnały: czy rozmówca unosi się dumą na samodzielność, unika odpowiedzi na pytania o emocje, a może od razu opowiada o swoich traumatycznych doświadczeniach i potrzebie „ocalenia”? Samo rozpoznanie to jednak dopiero początek pracy.

Wpływ stylu przywiązania na relacje w dojrzałym życiu jest ogromny, ale kluczową różnicą w porównaniu z młodszymi latami jest potencjał do korekty i świadomej zmiany. Mózg pozostaje plastyczny przez całe życie, a doświadczenia z późniejszego okresu życia, zwłaszcza te oparte na bezpieczeństwie i zaufaniu, mogą „nadpisać” wcześniejsze, nieadaptacyjne wzorce. To, co po czterdziestce działa na korzyść, to właśnie zdolność do refleksji i motywacja, by nie powtarzać błędów. Osoba o stylu lękowym, która przeżyła bolesny związek z kimś unikającym, może – przy odpowiedniej samoświadomości – nauczyć się rozpoznawać czerwone flagi już na etapie pierwszych wiadomości: np. niejasność intencji, niechęć do ustalania terminów spotkań, wycofywanie się po okazaniu zainteresowania. Może też świadomie pracować nad opanowaniem swojego niepokoju, dając sobie i rozmówcy więcej przestrzeni, zamiast domagać się natychmiastowego potwierdzenia. Osoba unikająca, która rozumie, że jej dystans odstrasza potencjalnych partnerów i prowadzi do samotności, może małymi krokami ćwiczyć otwieranie się: dzieląc się nieco bardziej osobistą historią, proponując spotkanie zamiast wiecznego czatowania, ucząc się odczytywać potrzebę bliskości u drugiej osoby nie jako zagrożenie, ale jako wyraz zaufania. Najważniejszym czynnikiem leczącym jest doświadczenie bezpiecznej relacji. Dla osoby dojrzałej, taka relacja może powstać z partnerem o stylu bezpiecznym, który dzięki swojej przewidywalności, szacunkowi dla granic i stałej dostępności emocjonalnej, stopniowo buduje zaufanie. Może to być również bezpieczna przyjaźń lub terapia, która daje doświadczenie bycia wysłuchanym i zaakceptowanym bez warunków. W kontekście internetowych poszukiwań towarzysza życia, świadomość stylów przywiązania pozwala też na bardziej empatyczne spojrzenie na potencjalnych partnerów. Osoba, która wydaje się „zbyt chłodna”, może nie być po prostu niegrzeczna, ale działać według głęboko zakorzenionego wzorca unikania, który powstał w odpowiedzi na dawne zranienia. To nie znaczy, że mamy brać na siebie rolę terapeuty, ale pozwala to uniknąć personalizacji odrzucenia i szybciej zidentyfikować niedopasowanie na poziomie fundamentalnych potrzeb emocjonalnych. Ostatecznie, dojrzałość daje szansę na to, by zamiast być bezwolnie prowadzonym przez starą mapę przywiązania, stać się jej uważnym czytelnikiem i, tam gdzie to konieczne, świadomym kartografem, rysującym nowe ścieżki w kierunku więzi opartej na wzajemnym szacunku, zaufaniu i prawdziwej, a nie przestraszonej lub unikającej, bliskości.