Kiedy rozmawia się z singlami po czterdziestce, szybko okazuje się, że ich potrzeby, pragnienia i oczekiwania dotyczące relacji są nie tylko bardziej świadome niż w młodszych grupach wiekowych, ale też dużo głębsze i dokładniej sprecyzowane. To osoby, które nie szukają już przypadkowych historii, nie chcą udowadniać wartości poprzez zdobywanie zainteresowania czy przeżywanie krótkich fascynacji. Wielu z nich doświadczyło długich związków, rozwodów, utraty stabilizacji lub rozczarowań, ale też wielu lat wewnętrznej przemiany. Właśnie dlatego z ich wypowiedzi i doświadczeń wynika bardzo ciekawy obraz: nie są to ludzie zagubieni na nowo na rynku, lecz osoby, które wiedzą, że ich czas ma ogromną wartość i nie chcą go oddawać komuś, kto nie potrafi traktować relacji poważnie.
Rozmawiając z nimi, można zauważyć, że najważniejszym wspólnym mianownikiem jest pragnienie spokoju emocjonalnego. Nie chodzi o stagnację, ale o poczucie, że relacja, którą będą budować, nie stanie się źródłem chaosu, lęku ani niepewności. Single 40+ mówią często, że najtrudniejszą częścią wcześniejszych związków była przewlekła niepewność, manipulacja, próby odgadywania, co druga osoba naprawdę myśli. Teraz chcą czegoś odwrotnego. Chcą przejrzystości, prostoty i klarowności zamiarów. Dlatego tak wiele osób w tym wieku nie ma problemu z deklarowaniem na starcie, czego szuka — otwartości, zaangażowania, regularnego kontaktu, szczerości. Nie chcą bawić się w gry, które kiedyś uchodziły za flirt. Dla nich flirt zaczyna się na poziomie słów i autentycznej obecności, a nie testowania, czy druga osoba „zareaguje tak, jak powinna”.
Z ich wypowiedzi bardzo wyraźnie wynika również, że relacja ma być miejscem odpoczynku psychicznego, a nie kolejnym zadaniem do wykonania. Ludzie po czterdziestce mają życie pełne obowiązków — pracę, dzieci, rozwój osobisty, czasem zobowiązania finansowe, a czasem konieczność zaczynania od nowa po rozstaniu. Dlatego chcą partnera, który nie będzie kolejnym źródłem napięcia. Wiele kobiet i wielu mężczyzn mówi wprost, że najcenniejszą cechą partnera jest umiejętność budowania spokoju i emocjonalnego bezpieczeństwa. To nie jest staroświeckie podejście, lecz wynik dojrzałości. Kiedy życie staje się bardziej intensywne, relacja ma być miejscem wytchnienia.
W rozmowach z użytkownikami po czterdziestce powtarza się również motyw autentyczności. Osoby w tym wieku mają niezwykle wyczulony radar na fałsz, manipulację, próbę wywołania zazdrości, ukrywanie intencji, niejasne komunikaty. Wynika to z doświadczeń — wielu z nich przyciągnęło kiedyś ludzi, którzy nie byli gotowi na relację, którzy grali, obiecywali, wysyłali sprzeczne sygnały. Dlatego dziś single 40+ mówią, że szukają kogoś, kto nie udaje młodszego, pewniejszego siebie, bogatszego, bardziej przebojowego, bardziej idealnego. Chcą kogoś realnego. Kogoś, kto przyznaje, że bywa zmęczony, że ma obowiązki, że ma słabsze dni, ale też kogoś, kto potrafi budować bliskość pomimo tych słabszych dni.
W kontekście korzystania z aplikacji randkowej czy portalu randkowego single po czterdziestce mówią, że przede wszystkim chcą jasności. Nie mają czasu ani chęci na wielotygodniowe pisanie bez spotkania, na rozmowy, które nie prowadzą do niczego, ani na osoby, które uciekają, wracają i znów znikają. Ich największym problemem w świecie randek internetowych jest właśnie brak konsekwencji u niektórych użytkowników. Gdy pytam ich, co najbardziej przeszkadza, odpowiadają: niejasność intencji, znikanie po kilku dniach, niestabilny kontakt i niechęć do umawiania się w realnym świecie. Single 40+ wiedzą, że poznawanie przez Internet jest wygodne, ale prawdziwa relacja wymaga wyjścia poza ekran, a oni nie chcą tracić czasu na kogoś, kto nie ma odwagi wykonać kolejnego kroku.
Ciekawe jest również to, że osoby po czterdziestce nie szukają kogoś, kto „uzupełni ich brak”. Szukają partnera, nie wybawcy. Większość z nich pracowała przez lata nad sobą, nad poczuciem własnej wartości, nad tym, by samodzielnie radzić sobie z życiem. Nie oczekują, że druga osoba „naprawi” ich samotność czy problemy. Zdecydowana większość mówi otwarcie: nie potrzebuję kogoś, kto wypełni pustkę, potrzebuję kogoś, z kim mogę dzielić pełnię. Ta dojrzałość bardzo silnie wyróżnia tę grupę wiekową. To nie są ludzie, którzy zakochują się od pierwszego kliknięcia. Oni wiedzą, że prawdziwa bliskość buduje się w czasie, na fundamentach zgodności wartości, a nie tylko chwilowej ekscytacji.
Dużą rolę w ich wypowiedziach odgrywa również wzajemny szacunek. Przez lata wiele osób przeżyło relacje, w których ten szacunek zanikał — poprzez milczenie, ignorowanie, brak doceniania, krytykę, brak uwagi lub niedojrzałe zachowania. Dziś wiedzą, jak ważne jest bycie dla siebie dobrym partnerem. Single 40+ często mówią, że chcą relacji, w której obie strony mają swoje życie, swoje pasje i swoje granice, ale jednocześnie okazują sobie ciepło i zainteresowanie. Chcą równowagi między wolnością a bliskością. Nie chcą wchodzić w role, nie chcą kontrolowania ani bycia kontrolowanymi. Wiedzą, że związek jest współpracą, a nie walką o władzę.
Kolejnym bardzo ciekawym wnioskiem wynikającym z rozmów z singlami 40+ jest pragnienie partnera, który jest emocjonalnie dojrzały. Nie chodzi tylko o umiejętność radzenia sobie ze stresem czy komunikowanie się bez krzyków. Chodzi o partnera, który potrafi mówić o swoich uczuciach, o obawach, o potrzebach, który nie ucieka od trudnych tematów, nie milczy, żeby „karać ciszą”, nie wybucha, nie manipuluje, nie testuje granic. Single po czterdziestce cenią ludzi, którzy potrafią być stabilni nawet wtedy, kiedy życie nie jest idealne. Dla nich dojrzałość jest atrakcyjna. Atrakcyjniejsza niż wygląd, status czy przebojowość.
W rozmowach powtarza się też temat samotności, ale w zaskakująco inny sposób niż można by przypuszczać. Single po czterdziestce nie boją się samotności jako takiej. Nauczyli się w niej funkcjonować, rozwijać, odpoczywać. Wiedzą, że samotność czasem bywa lepsza niż obciążający związek. Czego się boją? Boją się samotności „obok kogoś”. Boją się wejścia w relację, w której będą czuli się bardziej niezrozumiani, bardziej odrzuceni, bardziej niewidoczni niż będąc sami. To bardzo dojrzale ukształtowane spojrzenie. Dlatego tak mocno podkreślają, że chcą relacji prawdziwej, a nie pozornej. Takiej, w której obecność drugiej osoby faktycznie dodaje jakości, a nie ją odbiera.
W sferze praktycznej pragnienia singli 40+ również są bardzo klarowne. Chcą regularnego kontaktu, ale nie przytłaczającego. Chcą rozmów, ale nie takich prowadzonych z obowiązku. Chcą spotkań, które mają sens, a nie umawiania się tylko dlatego, że „tak wypada”. Chcą, by ktoś wykazywał zainteresowanie, ale nie nachalność. Chcą, by ktoś doceniał ich czas, pracę, obowiązki i nie miał pretensji, że nie są dostępni 24/7. Chcą partnera, który potrafi budować więź, ale także dbać o siebie.
Wiele osób w tym wieku mówi też, że szuka relacji, która będzie rozwijająca. A rozwijająca oznacza nie to samo, co „pełna fajerwerków”. Ona ma być głęboka, inspirująca, wzbogacająca. Chcą kogoś, z kim można rozmawiać o codzienności, ale też o życiu, rozwoju, planach, wyborach. Kogoś, kto ma swoją pasję, swoje wartości, swoje zasady i kto potrafi wnieść coś więcej niż tylko chwilowy zachwyt. Partner ma być kimś, przy kim rośnie samoświadomość, spokój i poczucie sensu. Tego najbardziej poszukują — sensu w relacji, a nie tylko emocjonalnej adrenaliny.
W kontekście używania aplikacji randkowej pojawia się jeszcze jeden ciekawy wniosek. Single po czterdziestce mają dużą świadomość tego, że Internet daje wielość wyboru, ale jednocześnie podkreślają, że nie szukają „idealnej osoby”, lecz „odpowiedniej osoby”. Wiedzą, że perfekcja nie istnieje, ale dojrzała kompatybilność — tak. Wielu z nich mówi, że gdy widzą na portalu randkowym profil osoby udającej, że jest wiecznie szczęśliwa, wiecznie zajęta, wiecznie uśmiechnięta, tracą zainteresowanie. Autentyczność stała się walutą w świecie, w którym większość tylko poleruje wizerunek.
W rozmowach pojawia się także potrzeba bliskości fizycznej — nie w kontekście pośpiechu, ale jako integralna część relacji. Ludzie po czterdziestce często podkreślają, że chemia jest dla nich ważna, ale nie najważniejsza. Jest jednym z elementów całości, a nie fundamentem. Dla wielu najważniejsze jest to, by partner był czuły, obecny, uważny. Bliskość ma wynikać z więzi, a nie być odrębną kategorią. To także pokazuje, jak zmieniają się priorytety wraz z wiekiem.
Po wielu rozmowach z singlami 40+ widać bardzo wyraźnie, że ich potrzeby są niezwykle spójne. Szukają partnerstwa, a nie chaosu. Jasności, a nie niepewności. Stabilności, a nie wybuchowych historii. Autentyczności, a nie wizerunku. Przestrzeni, a nie kontroli. Głębi, a nie powierzchowności. Szukają kogoś, z kim życie będzie prostsze, nie trudniejsze. I co szczególnie istotne — nie mają problemu z czekaniem na taką relację. To nie jest grupa, która za wszelką cenę chce „jakiejkolwiek” osoby. To ludzie, którzy wiedzą, że czas jest zasobem, który warto inwestować tylko tam, gdzie naprawdę widzą sens.
To, czego chcą single po czterdziestce, nie jest zachcianką ani wymaganiem ponad miarę. Jest odzwierciedleniem tego, czego nauczyło ich życie: że prawdziwa relacja musi być dojrzała, spokojna, szczera i oparta na wzajemnym szacunku. Że bliskość rodzi się z obecności, a nie z intensywności. Że najważniejszą cechą partnera jest emocjonalna dojrzałość. I że miłość po czterdziestce ma szansę być najpiękniejsza właśnie dlatego, że jest wyborem świadomym, nie przypadkiem.
Nazywane inaczej w psychologii “wysokoreaktywnymi”, nie mają lekkiego życia. Od najmłodszych lat podatne na krytykę, zwłaszcza niesprawiedliwą i ze strony osób najbliższych, szczególnie autorytetów, jak rodzice, nauczyciele, katecheci. Osoby wysokowrażliwe są w społeczeństwie cenione za niektóre cechy charakteru, jak prostolinijność, brak skłonności do nieuczciwości, chęć niesienia pomocy innym, pracowitość i zgodne usposobienie. Zajmują raczej stanowiska w typowo kobiecych zawodach, w których coraz więcej jest dziś mężczyzn: bywają psychologami, terapeutami, pracownikami socjalnymi, choć tutaj muszą jednocześnie wykazać się odpornością, której mają na starcie mniej niż reszta populacji. Nadwrażliwcy, bo tak ich niesłusznie negatywnie nazywano, to tacy trochę poeci, sporo wśród nich artystów, romantycy, uczuciowcy, przedkładający świat wnętrza nad zewnętrzny, wspólny świat zainteresowań ludzi, z którymi żyją. W epoce romantyzmu tworzyli kulturę autentyzmu, szczerości uczuć, bywali traktowani niesprawiedliwie za swoją sublimację duchową, uczucia wyższe, altruizm, niekiedy posunięty aż do granic normalności psychologicznej. Często bywali działaczami społecznymi, dla których liczył się bardziej człowiek w potrzebie, niż oni sami czy rodzina, z której pochodzili. Nie sposób dla nich przejść było obok widomej krzywdy ludzkiej. Nigdy nie realizowali siebie wbrew moralności, a sumienie u nich bywa wyjątkowo wrażliwe. Stale rozmyślając nad sensem istnienia, wahają się przed podjęciem decyzji, nawet w prostych sprawach, bacząc, czy nie czynią czegoś złego, niestosownego czy nieprzyzwoitego. Zwracają uwagę na opinię otoczenia, nie są samodzielni w samoocenie, która zależy nie tylko od obiektywnej wartości tego, co robią, ale przede wszystkim zgodności z etosem, etyką, wartościami, które uznają za najważniejsze. Nie muszą to być dodajmy wartości ogólnie uznawane w danej epoce w narodzie - często zmuszeni są jako non-konformiści “płynąć pod prąd”, stawiać bierny opór, nie są bowiem oportunistami, którzy by zmieniali poglądy stosownie do wskaźników polityki bieżącej. W tym sensie wierni temu, co wynieśli z domu, szkoły, studiów, Kościoła, nie mają łatwo. Raczej są postrzegani niekiedy jako “sztywni”, nie łapią bowiem każdej okazji, by zarobić, nie chcą pchać się w życiu na pierwsze miejsca i przepychać łokciami w drodze do celu.
Potrafią cierpliwie czekać, na przykład na właściwego partnera, a kiedy ten się nie zjawi, raczej wybierają samotność albo niemodną dziś drogę w stanie duchownym niż wiązanie się z pierwszą lepszą osobą. Są ostrożne w relacjach, które postrzegają nie jako krótkoterminowe lokaty, ale projekty na całe życie, długoletnie przyjaźnie w tej grupie są na porządku dziennym. Niemniej bywają w nich ukryte pokłady nieprzepracowanych emocji, pretensji i żalów, poczucia krzywdy, które maskują ciągłym dobrym samopoczuciem, nieśmiałym humorem i nastawieniem bardziej na słuchanie niż wyrażanie siebie i swoich poglądów. Nie prowokują nigdy kłótni, w których chcieliby postawić na swoim, za wszelką cenę “zniszczyć” przeciwnika, bowiem są zdania, że z każdym prawie da się dojść do porozumienia. Pośród wrażliwości bardzo ważne miejsce zajmuje obok wspomnianej sztuki także cały świat natury, roślin i zwierząt, którymi lubią się otaczać, gdy czują samotność, pustkę czy chcą wypocząć od zbyt zawiłych relacji. Wrażliwość dotyczy także sfery duchowej, stąd często spędzają czas na rozmyślaniach, częściej można ich spotkać w kościele, nawet w środku na samotnej modlitwie, w pustej świątyni, bowiem cenią kontakt także z sobą i przedmiotem swej czci, o której nie lubią opowiadać wszem i wobec. Raczej skryci, otwierają się chętnie przed charakterami podobnymi sobie, tworzą zamknięte grupy w Internecie, gdzie niełatwo wniknąć intruzom, a także umawiają się w różnych kołach zainteresowań w czasie wolnym, szczególnie poświęconym sensowi życia. Nie postrzegają bowiem ludzkiej pielgrzymki w kategoriach materialistycznych, lecz egzystencjalnych, czyli nad materię i wszelkie dobra materialne przedkładają wartości duchowe, moralne, społeczne i zaangażowanie w budowę lepszej przyszłości.
Bardzo często ich życie przypomina walkę, taką najszlachetniejszą, bo ze swoimi wadami, słabościami i niekiedy zbyt surowo sobie wypominanymi przewinieniami, a nie z otoczeniem. Bardzo często życie traktują w kategoriach szansy, zadania, daru bądź misji, której brakuje przeciętnym zjadaczom chleba. Nie zgadzając się na przeciętność, zwykle nie ‘robią interesów’, nie byliby dobrymi maklerami giełdowymi, bankowcami ani inwestorami. Nie chcą życia rozumianego po mieszczańsku jako “oby do wiosny”, “jakoś-to-będzie”, więc gdy trzeba przejmują inicjatywę, biorą sprawy w swoje ręce, proponują innowacyjne, nietypowe rozwiązania problemów społecznych czy choćby zawodowych. Do wysokowrażliwych należało bardzo wielu znanych Polaków, np. Szopen, Słowacki, Wyspiański i wielu znanych z podręczników historii osobistości, które walczyły o lepsze jutro nie tylko dla siebie, ale dla kraju. To, że mają tę cechę przeszkadza bowiem bardziej w ich prywatnym świecie, ale jest bardzo korzystne dla społeczeństwa. Przykładem mogą być też Korczak, który został z podopiecznymi dziećmi do tragicznego końca w obozie hitlerowskim w czasie wojny, a także Maksymilian Kolbe, który oddał życie, ratując obcego człowieka czy wcześniej brat Albert Chmielowski, który tak był wrażliwy na los wyzyskiwanych biedaków ówczesnego kapitalizmu, że zrezygnował świadomie i dobrowolnie z dobrze zapowiadającej się kariery artystycznej (był świetnym malarzem), by stać się jednym z anonimowych nędzarzy, jacy żyli w Galicji w II poł. XIX wieku. Rok 2017 upływa właśnie pod patronatem brata Alberta, którego hasłem przewodnim życia stały się słowa: “Bądź dobry jak chleb”.
Nade wszystko należy pamiętać, że wysoka wrażliwość, a nawet nadwrażliwość, nie są czymś złym, patologicznym, co należałoby poddawać terapii. Przeciwnie - próby takiego “leczenia” zazwyczaj nic nie dają, a mogą wpoić przekonanie, że “coś jest ze mną nie tak, jestem nienormalny”, a to bardzo duże i szkodliwe społecznie nieporozumienie. Akceptując osoby, które są pełne rozterek, wahań i pytań o charakterze moralnym, czynimy świat lepszym, bo ukryte pokłady kreatywności w nich są wprost trudne do przecenienia.
Żyjemy w czasach, w których mamy bardzo dużo możliwości komunikowania się, posiadamy setki znajomych na portalach społecznościowych i jednocześnie jesteśmy bardzo samotni.
Dawniej pary poznawały się głównie w szkole, w pracy i przez znajomych. Dzisiaj związki rodzą się coraz częściej z pomocą sieci. W Internecie znajdziemy liczne portale randkowe, które wydają się mieć bardzo atrakcyjną ofertę. Osoba, która po raz pierwszy wejdzie na taki darmowy czy płatny portal randkowy może być zachwycona. Portal stwarza złudzenie bardzo dużego wyboru. Poza tym oglądając pobieżnie różne profile osób mamy wrażenie, że wszyscy są tu tacy fajni, mimo, że samotni, więc i ja jestem fajny.
Pomimo, że największe portale mają po kilkaset tysięcy kandydatów duży wybór jest złudzeniem. Oczywiście łatwiej jest kogoś dopasować mieszkając w stolicy niż w dwutysięcznym miasteczku. Aby korzystać z portalu musimy się zarejestrować i stworzyć swój profil, najlepiej ze zdjęciem. Gdy chcemy znaleźć kogoś dla siebie wchodzimy do wyszukiwarki i określamy miasto, przedział wiekowy, stan cywilny. Możemy też wybrać wykształcenie, zainteresowania, kolor oczu. Jeśli jednak będziemy chcieli kryteria za bardzo zawęzić szybko okaże się, że nikt nam się nie wyświetli. Po wciśnięciu szukaj otrzymamy propozycje profili. Przeglądamy zdjęcia, czytamy opisy i gdy ktoś nam się podoba piszemy wiadomość.
Okazuje się, że część osób w ogóle nie odpowiada, bo są to profile martwe - tak wygląda to w szczególności na płatnych portalach randkowych, gdzie użytkownicy po prostu nie mają ochoty płacić i porzucili swoje konta. Inni odpowiadają, ale często są niegrzeczni albo wulgarni. Z jeszcze innymi dobrze się pisze i nagle, bez uprzedzenia przerywają konwersację. Z kolejnymi dobrze się pisze, a trwa to zbyt długo i okazuje się, że wcale nie chcą się poznać realnie. Mija, więc sporo czasu zanim trafi się na kogoś fajnego i poza się z nim na żywo. A wtedy bardzo często spotyka nasz rozczarowanie. Na portalach randkowych również można znaleźć swoją miłość, ale potrzeba do tego, podobnie jak w rzeczywistości, sporo wytrwałości i odrobiny szczęścia.